Dysk jest jednym z niewielu mechanicznych urządzeń w komputerze, w dodatku jest to niezwykle precyzyjna konstrukcja. Z tego powodu narażony jest na awarie na skutek zużycia. Znajomość podstaw budowy umożliwi unikanie sytuacji mogących doprowadzić do awarii.
Obudowa – rama nośna i jednocześnie radiator znajdującej się wewnątrz dysku mechaniki. Obudowa jest szczelna, nie można jej otwierać – zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu bardzo szybko zniszczą powierzchnię talerzy. Jednocześnie nie można zatykać otworów wentylacyjnych dysku.
Talerze – wypolerowane krążki aluminium lub szkła pokryte nośnikiem magnetycznym.
Głowice – każda powierzchnia talerza ma własną głowice odczytującą i zapisującą dane. Głowice znajdują się ok. 200 mikrometrów nad powierzchnią talerzy, unoszone na poduszce powietrznej wytwarzanej dzięki znacznej prędkości obrotowej. Z tego powodu dyski są bardzo wrażliwe na wstrząsy, które mogą spowodować kolizję głowicy z talerzem i uszkodzić powierzchnię, na której przechowywane są dane.
SMART - Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology - system monitorowania i powiadamiania o błędach działania twardego dysku. Dzięki niemu dysk potrafi ocenić swój stan i jeśli awaria jest wysoce prawdopodobna, zaalarmować system operacyjny i użytkownika komputera.
NCQ - Native Command Queuing – sposób optymalizacji pracy dysku polegający na zmianie kolejności zadań zapisu i odczytu tak, aby zadania były wykonywane przy minimalnej ilości skoków głowic dysku i obrotów talerzy. Pozwala to uzyskać większą wydajność podczas dużych obciążeń. Wymagane jest wsparcie technologii zarówno przez dysk, jak i kontroler, co w praktyce oznacza, że musi być to kontroler SATA-II.
AAM - Advanced Acoustic Management – system umożliwiający ograniczenie hałasu wydawanego przez dysk twardy.
APM - Advanced Power Management - zaawansowane zarządzanie energią – technologia pozwalająca na automatyczne wyłączanie nieużywanych urządzeń komputera. Technologia wyparta przez standard ACPI.
FDB - Fluid Dynamic Bearing - typ łożyska zapewniający cichszą pracę dysku.
Zapis prostopadły – sposób ułożenia domen magnetycznych na talerzach. Są one umieszczone prostopadle, a nie - jak wcześniej - równolegle do jego powierzchni. W wyniku tego zabiegu otrzymujemy gęściejsze upakowanie danych na talerzu, czego rezultatem są szybciej pracujące i wyposażone w mniejszą ilość talerzy dyski o dużych pojemnościach. Obecnie warto kupować przede wszystkim takie dyski.
RAID – Redundand Array of Independend Drives – macierz stworzona z kilku dysków (widziana przez system jako jeden dysk) w celu zmiany charakterystyki dysków – poprawienia wydajności i/lub zwiększenia bezpieczeństwa danych. Macierze RAID to temat na odrębny artykuł.