Aby aparat spełniał swoje podstawowe funkcje, tzn. robił zdjęcia, konieczne jest dobre źródło zasilania, czyli baterie. Energia z baterii pozwala nie tylko odczytywać zdjęcia z matrycy, przetwarzać je i wyświetlać obraz na ekranie LCD, ale również umożliwia działanie mechanizmu AF czy funkcji stabilizacji obrazu. Producenci nie zawsze dołączają do kompletu z aparatem ten niezbędny dodatek, a nawet jeśli mamy już baterie, warto zapatrzyć się w zapasową. Wybór źródła zasilania ogranicza model aparatu, jakim dysponujemy. Zobaczmy, jakie mamy możliwości.
Baterie typu paluszki umieszczone wewnątrz obudowy aparatu.
Cechy baterii
• Typ – stosujemy dwie kategorie podziału - na dedykowane i uniwersalne (paluszki) oraz podział ze względu na technologię wykonania. Najdoskonalszą konstrukcją są baterie litowe (i pochodne).
• Rozmiar – dla baterii paluszków najczęściej stosowane są baterie typu AA (popularne R06) oraz AAA (popularne R03). Rzadko spotykany rozmiar baterii to CR2 (litowa bateria o połowę mniejsza niż AA). Baterie dedykowane dostępne są w bardziej zróżnicowanych rozmiarach.
• Pojemność – podawana w mAh określa ilość energii, jaką magazynuje bateria podczas procesu ładowania. Pojemności baterii dedykowanych mogą być bardzo różne, może to być np. 895mAh w baterii DMW-BCG10 dla Panasonic TZ6 oraz TZ7, albo 1500mAh w baterii EN-EL3e dla lustrzanek Nikon. Na rynku spotkamy także zamienniki, czasem o podwyższonej w stosunku do oryginalnej pojemności. Nie zawsze jednak oznacza to, że taka bateria będzie pracowała dłużej, w rzeczywistości czas pracy może okazać się porównywalny z oryginałem. Baterie paluszki typu AA dostępne są najczęściej w pojemnościach 2000mAh (Eneloop), 2100mAh, 2500mAh oraz 2700mAh.
Typy baterii
Baterie dedykowane są zaprojektowane dla konkretnego modelu aparatu lub danej marki. Nie zastosujemy ich w aparatach innego producenta, a czasem nawet w innym modelu tej samej firmy. Taką baterię dostajemy w komplecie z aparatem. Zaletą baterii dedykowanych jest dopasowanie ich rozmiaru do aparatu. Dzięki temu możliwa stała się miniaturyzacja aparatów cyfrowych z segmentu kompaktowego – baterie dedykowane stosowane w tych cyfrówkach są płaskie i bardzo niewielkie, a także niezbyt ciężkie, co jest bardzo istotne, gdy aparat ma miniaturową konstrukcję.
Warto wiedzieć, że baterie dedykowane to tak naprawdę kilka baterii (ogniw) zamkniętych szczelnie w jednym pojemniku zwanym battery pack.
Obecnie dostępne na rynku baterie dedykowane są wykonane w technologii Li-Ion (litowo-jonowe) lub Li-Poly (litowo-polymerowe) i są bateriami wielokrotnego użytku (tzw. akumulatory). Należy do nich stosować specjalne dedykowane ładowarki, które zwykle dostaniemy wraz z aparatem.
Dostępność baterii dedykowanych to ich największa wada. Nie kupimy ich w pierwszym lepszym elektronicznym sklepie, a nawet w sklepie z asortymentem foto możemy mieć trudność z dostaniem baterii dla naszego sprzętu. Druga wada to dość wysoka cena tego komponentu, w porównaniu z kompletem paluszków. Na szczęście wady te zrekompensuje duża trwałość baterii dedykowanych - jeśli są eksploatowane prawidłowo, wystarczą nam na wiele lat. Naładowane i nieużywane rozładowują się powoli (wiele miesięcy).
Drugi typ baterii to paluszki, czyli popularne uniwersalne baterie oznaczane symbolem AA lub AAA. Nie są one przeznaczone do konkretnego modelu aparatu. W cyfrówce zasilanej paluszkami możemy zastosować baterie dowolnego producenta. Do zasilania aparatu potrzebne są zwykle dwie lub cztery takie baterie.
Paluszki dostępne są jako baterie jednorazowego użytku (mamy tutaj do wyboru baterie alkaliczne lub litowe) lub jako akumulatorki (typu Ni-MH, niklowo wodorkowe lub typu Li, litowe) wielokrotnego ładowania. Aparat działający na paluszki może korzystać zarówno z baterii jednorazowych, jak i akumulatorów. Warto jednak pamiętać, że używanie paluszków jednorazowych jest na dłuższą metę mało ekonomiczne i oczywiście – mało ekologiczne. Dlatego korzystajmy z nich tylko w sytuacjach awaryjnych.
Wadą akumulatorków typu Ni-MH jest ich szybkie rozładowywanie się od momentu wyjęcia z ładowarki (nawet gdy z nich nie korzystamy). Jeśli aparat zasilany takimi bateriami był nieużywany dłużej niż przez kilka dni, może się nie uruchomić bez ponownego ładowania akumulatorków. Warto jednak wiedzieć, że oprócz baterii typu Ni-MH, na rynku znajdziemy także zmodyfikowane baterie tego typu sprzedawane pod nazwami Eneloop (Sanyo) czy ReCyko (GP). Akumulatorki te rozładowują się znacznie wolniej i nawet po kilkumiesięcznej przerwie można z nich korzystać bez konieczności ładowania. Jest to bardzo dobry wybór, gdy korzystamy z paluszków, a jednocześnie nie fotografujemy codziennie.
Akumulatorki Ni-MH firmy Sanyo o pojemności 2700 mAh, typ AA.
Bateria alkaliczna z serii Ultra-Alkaline o powiększonej pojemności. Typ R6 (AA).
Warto wiedzieć, że niektóre aparaty (typu lustrzanka) działające na baterie dedykowane, również możemy zasilać za pomocą paluszków. Niezbędny jest do tego specjalny pojemnik, zwany battery pack (lub grip), który odpowiednio mocujemy do aparatu, oraz specjalny koszyk (adapter) na paluszki. O tym akcesorium możemy przeczytać dalej. Z kolei ostatnie modele lustrzanek Pentax działają standardowo na paluszki.
Dzięki specjalnemu pojemnikowi możemy w gripie umieścić baterie paluszki zamiast baterii dedykowanych
Wydajność baterii
Kwestię wydajności baterii trudno jednoznacznie rozstrzygnąć. Teoretycznie baterie dedykowane powinny być, z racji ich dostosowania do danego sprzętu, najwydajniejszym źródłem zasilania. Dlatego jest to rozwiązanie najczęściej stosowane w lustrzankach cyfrowych. Na jednokrotnie naładowanej baterii możemy pracować cały dzień, nawet gdy aparat jest wykorzystywany intensywnie. Gdy fotografujemy rzadziej, bateria wystarczy nam nawet na dłużej.
Prawidłowo eksploatowana bateria dedykowana starcza na wiele lat. Zakup zapasowej może być konieczny tylko w sytuacjach, gdy fotografujemy dużo lub w warunkach sprzyjających szybkiemu rozładowywaniu się (z włączonym LiveView, z lampą błyskową). Zdarzają się oczywiście wyjątki – niektóre modele aparatów są wyjątkowo prądożerne. Wówczas, zwłaszcza jeśli czeka nas długa sesja, dobrze jest mieć w zapasie dodatkową baterię. Jej zakup warto również rozważyć, jeśli korzystamy z cyfrówek o niedużych rozmiarach. Ich baterie, ze względu na filigranowe gabaryty, mają niewielką pojemność, a więc także wydajność.
Producenci baterii
Baterie produkowane są oczywiście przez firmy wykonujące aparaty (dotyczy to najpopularniejszych marek na rynku), ale także przez niezależnych producentów, z których najbardziej uznani to: GP, Sanyo (także Eneloop), Energizer, Ansmann, Hähnel, Eneride, Ever, Hama.