Wygląda pięknie, a jak działa? Test płyty ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero
Testujemy płytę główną ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero, czyli jeden z topowych modeli pod nową generację procesorów Intela. Jak wypada ulepszona wersja popularnego Hero?
Procesory Intel Core 14. generacji (testowaliśmy Core i7-14700K i Core i9-14900K) nie wymagają nowych płyt głównych, ale na rynku i tak pojawiły się odświeżone modele z serii 700. Firma ASUS uraczyła nas ulepszonymi modelami Z790, które mają jeszcze lepiej współpracować z nowymi układami, a przy tym oferować jeszcze lepszą funkcjonalność.
W nasze ręce trafił ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero, czyli ulepszona wersja popularnego, high-endowego modelu ASUS ROG Maximus Z790 Hero. Sprawdziliśmy czym różni się nowa konstrukcja, jak wypada w praktyce i czy rzeczywiście jest dobrym wyborem do nowych procesorów Intela.
Test płyty głównej ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero
ASUS ROG Maximus Z790 Hero vs Dark Hero
ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero to następca zwykłego modelu ASUS ROG Maximus Z790 Hero. Płyta na pierwszy rzut oka wygląda podobnie, jednak producent wprowadził usprawnienia.
Porównanie płyt głównych ASUS ROG Maximus Z790 Hero (po lewej) i ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero (po prawej)
Model | ASUS ROG Maximus Z790 Hero | ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero |
Format | ATX | ATX |
Podstawka | Intel LGA 1700 | Intel LGA 1700 |
Chipset | Intel Z790 | Intel Z790 |
Pamięć RAM | 4x DDR5-7800+ (OC) | 4x DDR5-8000+ (OC) |
Złacza PCIe | » 2x PCI-Express 5.0 x16 (x16/- lub x8/x8) » 1x PCI-Express 4.0 x16 (elektrycznie x4 lub x4/x4) | » 2x PCI-Express 5.0 x16 (x16/- lub x8/x8) » 1x PCI-Express 4.0 x16 (elektrycznie x4) |
Złącza M.2 | » 3x M.2 PCIe 4.0 x4 » 1x M.2 PCIe 5.0 x4 (ROG Hyper M.2) » 1x M.2 PCIe 4.0 x4 (ROG Hyper M.2) | » 1x M.2 PCIe 5.0 x4 » 4x M.2 PCIe 4.0 x4 |
Złącza SATA | » 6x SATA 6 Gb/s | » 4x SATA 6 Gb/s |
Audio | ROG SuperemeFX ALC4082 + ESS ES9218 | ROG SuperemeFX ALC4082 + ESS ES9218 |
Sieć | » 2.5G LAN (Intel I225-V) » Wi-Fi 6 802.11a/b/g/n/ac/ax + BT 5.3 | » 2.5G LAN (Intel I226-V) » Wi-Fi 7 802.11a/b/g/n/ac/ax/be + BT 5.4 |
Porty USB | Tylny panel: » 2x Thunderbolt 4 40 Gb/s » 6x USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (5x USB typ A + 1x USB typ C) » 4x USB 3.2 Gen1 5 Gb/s (4x USB typ A) Front panel: » 1x USB 3.2 Gen2x2 20 Gb/s (1x USB typ C) » 4x USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (4x USB typ A) » 4x USB 3.2 Gen1 5 Gb/s (4x USB typ A) | Tylny panel: » 2x Thunderbolt 4 40 Gb/s » 6x USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (5x USB typ A + 1x USB typ C) » 4x USB 3.2 Gen1 5 Gb/s (4x USB typ A) Front panel: » 1x USB 3.2 Gen2x2 20 Gb/s (1x USB typ C) » 4x USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (4x USB typ A) » 4x USB 3.2 Gen1 5 Gb/s (4x USB typ A) |
Złącza dla wentylatorów | » CPU (4-pin) » CPU OPT (4-pin) » AIO/pompka (4-pin) » 4x obudowa (4-pin) » pompka (W_PUMP+) » chłodziwo - wejście (2-pin) » chłodziwo - wyjście (2-pin) » przepływ chłodziwa (3-pin) | » CPU (4-pin) » CPU OPT (4-pin) » AIO/pompka (4-pin) » 4x obudowa (4-pin) » pompka (W_PUMP+) » chłodziwo - wejście (2-pin) » chłodziwo - wyjście (2-pin) » przepływ chłodziwa (3-pin) |
Złącza do podświetlenia | » 3x ARGB LED (3-pin 5 V) » 1x RGB LED (4-pin 12 V) | » 3x ARGB LED (3-pin 5 V) » 1x RGB LED (4-pin 12 V) |
Złącza na tylnym panelu | » 2x Thunderbolt 4 40 Gb/s » 6x USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (5x USB typ A + 1x USB typ C) » 4x USB 3.2 Gen1 5 Gb/s (4x USB typ A) » HDMI 2.1 » 1x RJ45 » Wi-Fi » 5x audio minijack + S/PDIF » przycisk BIOS FlashBack » przycisk Clear CMOS | » 2x Thunderbolt 4 40 Gb/s » 6x USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (5x USB typ A + 1x USB typ C) » 4x USB 3.2 Gen1 5 Gb/s (4x USB typ A) » HDMI 2.1 » 1x RJ45 » Wi-Fi » 5x audio minijack + S/PDIF » przycisk BIOS FlashBack » przycisk Clear CMOS |
Cena | 3000 złotych | 3200 złotych |
Zmiany? Producent przewidział obsługę szybszych pamięci, umieścił więcej złączy M.2 na laminacie i zastosował nowszą bezprzewodową kartę sieciową Wi-Fi 7. Warto jednak mieć na uwadze, że Dark Hero jest też trochę droższy od zwykłego Hero. Płyta w polskich sklepach ma kosztować około 3200 złotych, więco jakieś 200 złotych więcej względem poprzednika. Mówimy już o górnej półce, gdzie klienci oczekują wszystkich bajerów i bezbłędnego działania sprzętu.
ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero – budowa płyty głównej
Płyta ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero reprezentuje wyższą półkę, więc automatycznie dodano też bogatsze wyposażenie – w zestawie znajdziemy:
- pendrive z oprogramowaniem,
- 4 przewody SATA
- antenkę do karty Wi-Fi
- stelaż do przykręcenia dodatkowego wentylatora 40 mm
- 3 zapinki do montażu dysków M.2 Q-Latch
- 3 gumki zabezpieczające dla dysków M.2
- termopad dla dysku M.2
- adapter Q-Connector
- kabelek ASUS RGB Addressable LED 3-pin
- skróconą nstrukcję obsługi
- naklejki ASUS Republic of Gamers
- kartę ASUS VIP Republic of Gamers
- brelok ASUS Republic of Gamers
Producent postawił na ciemną stylistykę i masywne radiatory
Ciemną stylistykę przełamuje podświetlane logo ROG na osłonie tylnego panelu (foto: ASUS)
Sama płyta została utrzymana w efektownej stylistyce, która powinna przyciągnąć uwagę graczy i entuzjastów. Producent postawił na ciemną kolorystykę, ale całość dodatkowo upiększa duży podświetlany napis ROG na tylnym panelu (dodatkowo istnieje możliwość podłączenia trzech urządzeń ARGB LED i jednego RGB LED – np. chłodzenia lub wentylatorów z obudowy).
Z tyłu znalazła się płytka backplate, która niestety łatwo zbiera odciski palców
Na odwrocie laminatu zamontowano metalową płytkę (tzw. backplate), który nie tylko poprawia walory estetyczne, ale też wspomaga odprowadzanie ciepła z sekcji zasilania.
Entuzjastów zainteresują dodatkowe przyciski do włączania komputera (START), ponownego uruchamiania (Retry Button) oraz specjalny przycisk, który można zaprogramować (Flex Key)
Płyta współpracuje z procesorami Intel Core 12. (Alder Lake), Core 13. (Raptor Lake) i Core 14. generacji (Raptor Lake Refresh) pod podstawkę LGA 1700, a do tego możliwe jest podkręcanie modeli z odblokowanym mnożnikiem (dopisek K). Co ważne, producent zachował kompatybilność z chłodzeniami pod starsze gniazda LGA 115X/1200.
Dla pamięci operacyjnej przewidziano cztery sloty, które obsługują dwukanałowe zestawy pamięci DDR5 RAM o pojemności do 192 GB (4x 48 GB). W nowym modelu Dark Hero producent usprawnił obsługę szybkich modułów (z DDR5-7800+ zwykłym Hero do DDR8-8000+ w Dark Hero).
Płyta oferuje mocną sekcję zasilania z rozbudowanym chłodzeniem
Na uwagę zasługuje też mocna sekcja zasilania w układzie 20+1+2. 20 faz 90 A przeznaczono dla procesora (VCORE), jedną fazę dla zintegrowanej grafiki (VCCGT) i dwie 70 A dla kontrolera PCIe i RAM (VCCAUX). Zasilanie oczywiście doprowadzają dwie wtyczki EPS12V 8-pin. Taka konfiguracja powinna bez problemu poradzić sobie nawet z podkręcaniem topowych procesorów Intel Core i9.
Do chłodzenia sekcji zasilania wykorzystano dwa masywne radiatory, które połączono niklowanym ciepłowodem. Możemy oczekiwać sprawnego odprowadzania ciepła, ale zweryfikujemy to jeszcze podczas testów płyty.
ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero oferuje bogaty zestaw złączy do podłączenia chłodzenia. Mowa tutaj nie tylko o chłodzeniu powietrznym (na laminacie łącznie znalazło się siedem gniazd 4-pin - każde o obciążalności 36 W), ale też o podpięciu elementów chłodzenia cieczą – pompki, czujników wejścia, wyjścia oraz przepływu chłodziwa. Zwolennicy „wodowania” podzespołów powinni być zadowoleni.
Pierwsze złącze PCI-Express 5.0 x16 zostało wyposażone w przycisk PCIe Q-Release, który pozwala odbezpieczyć slot bez konieczności naciskania blokady (co może być pomocne przy montażu większych kart graficznych)
Dla kart rozszerzeń przewidziano dwa wzmocnione sloty PCI-Express 5.0 x16 - pojedynczo mogą one pracować w trybie x16, ale obydwa będą ograniczone do trybu x8/x8. Dodatkowo udostępniono jedno zwykłe złącze PCI-Express 4.0 x4 (podłączone do chipsetu).
Największa zmiana dotyczy slotów M.2, bo na laminacie umieszczono aż pięć takich gniazdek (wcześniejszy model też oferował pięć slotów, ale dwa były dostępne w zewnętrznym adapterze ASUS ROG Hyper M.2 Card).
Złącza M.2 zostały wyposażone w autorski system M.2 Q-Latch, który znacząco ułatwia montaż dysków SSD NVMe
Wszystkie złącza M.2 wyposażono w chłodzenie (w przypadku pierwszego złącza PCI-Express 5.0 zastosowano naprawdę spory radiator)
Główne złącze przy podstawce obsługuje nośniki SSD M.2 2242/2260/2280/22100 pod PCI-Express 5.0 x4. Producent zastosował tutaj również spory radiator, który ma wspomagać odprowadzanie ciepła z nośników. Kolejne gniazdka obsługują nośniki SSD M.2 2280 w trybie PCI-Express 4.0 x4 i przykryto je jednym wspólnym radiatorem.
Gniazda SATA umieszczono równolegle do laminatu
Oprócz tego przewidziano cztery gniazda SATA 6 Gb/s pod zwykłe dyski SSD/HDD. Standardowych gniazdek jest mniej względem zwykłego modelu Hero (tam udostępniono sześć takich gniazdek), ale tego typu nośniki i tak powoli wychodzą z użycia, więc realnie mało komu będzie ich brakować.
Za dźwięk odpowiada układ dźwiękowy ROG SupremeFX ALC4082, czyli 8-kanałowy kodek Realtek ALC4082 z przetwornikiem cyfrowo-analogowym ESS ES9218 QUAD. Producent chwali się parametrem THD+N (Total Harmonic Distortion Plus Noise - całkowitych zniekształceń harmonicznych plus szum) na poziomie -115 dB.
Płyta ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero została wyposażona w szybką kartę sieciową 2.5G LAN (na bazie kontrolera Intel I226-V). Szkoda, że producent nie pokusił się o jeszcze szybszy kontroler 5G lub 10G LAN, bo w tym segmencie konkurencja już oferuje takie możliwości.
Razem z płytą znajdziemy antenkę ASUS Wi-Fi Q-Antenna (źródło: CoolPC)
Największa zmiana dotyczy bezprzewodowej karty sieciowej, bo inżynierowie zdecydowali się zastosować nowy kontroler zgodny ze standardem Wi-Fi 7 (802.11 a/b/g/n/ac/ax/be + Bluetooth 5.4). Co więcej, nowa karta sieciowa oferuje też nowy, prostszy system mocowania antenek Q-Antenna (wystarczy je włożyć).
Dwa przyciski mogą przydać się w awaryjnych sytuacjach. Clear CMOS u góry służy do przywracania domyślnych ustawień UEFI, a BIOS FlashBack na dole do awaryjnej aktualizacji UEFI
Tylny panel wygląda prawie tak samo jak w zwykłym modelu Hero (największa różnica dotyczy właśnie systemu mocowania antenek do karty Wi-Fi). Do dyspozycji oddano dwa złącza Thunderbolt 40 Gb/s, sześć portów USB 3.2 Gen2 10 Gb/s (w tym jeden typ C), a także cztery porty USB 3.0 5 Gb/s. Oprócz tego przewidziano wyjście HDMI 2.1 dla zintegrowanego układu graficznego.
Dodatkowe porty USB można wyprowadzić na przedni panel obudowy. Łącznie do dyspozycji oddano cztery porty USB 2.0, cztery porty USB 3.0 oraz jeden port USB 3.2 Gen 2x2 20 Gb/s z technologią Quick Charge 4+ do 60 W.
ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero - testy w praktyce
Testy płyty głównej ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero przeprowadziliśmy na nowej platformie testowej z najnowszym (i najbardziej wymagającym) procesorem Intel Core i9-14900K.
Platforma testowa
- procesor: Intel Core i9-14900K
- chłodzenie procesora: Arctic Liquid Freezer II 420
- płyta główna:ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero (BIOS 0220)
- pamięć RAM: G.Skill Trident Z5 Neo 2x 16 GB 6000 MHz CL30
- karta graficzna: Gigabyte GeForce RTX 4090 Gaming OC
- dysk SSD: GOODRAM IRDM PRO GEN. 2 512 GB
- zasilacz: be quiet! Dark Power 13 850W
Płyta ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero działa pod obsługą znanego i lubianego UEFI BIOS (te sam panel był dostępny we wcześniejszych modelach producenta). Do dyspozycji oddano dwa tryby działania – EZ Mode z podstawowymi funkcjami dla mniej doświadczonych użytkowników oraz Advanced Mode z większą liczbą opcji dla sprzętowych wyjadaczy. Obsługa menu jest prosta i intuicyjna. Mimo dosyć wczesnej wersji BIOS-u, nie napotkaliśmy na żadne poważne problemy z działaniem sprzętu.
Dostępnych opcji jest sporo, więc płyta powinna spełnić oczekiwania entuzjastów, którzy planują zagłębić się w podkręcanie sprzętu czy dobrać odpowiednią konfigurację zestawu.
Przydatną opcją może być ASUS MultiCore Enhancement, która pozwala odblokować limity mocy (funkcja wiąże się ze znaczącym wzrostem ilości generowanego ciepła, więc można też wybrać wariant ograniczający temperaturę procesora do 90* C).
Ciekawą funkcją jest także DIMM Flex: Dynamic DRAM Temperature OC Switcher, która pozwala ustawić poziomy podkręcania pamięci RAM w zależności od ich temperatury (coś jakby Intel Thermal Velocity Boost dla pamięci RAM).
Płyta oferuje funkcję DIMM FLEX, która pozwoli poprawić wydajność w grach (źródło: CoolPC)
W menu UEFI BIOS przewidziano m.in. możliwość konfiguracji podświetlenia ASUS Aura. Przydatną opcją jest również funkcja do wymazywania zawartości nośników SSD (Secure Erase) oraz wbudowany test stabilności działania pamięci RAM (MemTest86).
W panelu Q-Fan Control przewidziano możliwość konfiguracji krzywej obrotów dla każdego z wentylatorów (w trybie DC/PWM).
Zmodyfikowane ustawienia można zapisać – do dyspozycji oddano osiem profili, także z możliwością eksportu/importu z pamięci USB. Funkcja szczególnie przyda się entuzjastom, którzy lubią kombinować ze zmianami ustawień komputera.
Podkręcanie procesora i pamięci RAM
Płyta ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero pozwala na podkręcanie zarówno procesora (wersji z odblokowanym mnożnikiem), jak i pamięci RAM. Sprawdziliśmy czego realnie możemy oczekiwać od sprzętu z wyższej półki.
Podkręcanie procesora Intel Core i9-14900K nie dało satysfakcjonujących wyników, jednak ograniczeniem okazało się tutaj niewystarczające chłodzenie (a mówimy i tak o bardzo wydajnym zestawie AiO z chłodnicą 420 mm). Stanęło na domyślnych ustawieniach ze zdjętym limitem mocy. Z uwagi na bardzo wysokie temperatury i throttling, konieczne było obniżenie napięcia zasilającego procesor o 0,065 V.
W przypadku pamięci RAM udało się uzyskać stabilne 6133 MHz przy domyślnych opóźnieniach CL30-38-38-96.
Zwiększenie opóźnień do 38-38-38-96 pozwoliło uzyskać minimalnie lepsze wyniki – pamięci pracowały ze stabilnym zegarem 6200 MHz.
Temperatury sekcji zasilania
Przy okazji sprawdziliśmy, jak sekcja zasilania modelu Dark Hero poradzi sobie przy obciążeniu topowego procesora Intel Core i9-14900K (mówimy zatem o najbardziej wymagającym scenariuszu dla tej płyty).
Przy długotrwałym obciążeniu procesora z domyślnymi limitami mocy (TDP/MPT 253 W) sekcja zasilania nie przekraczała temperatury 60* C.
Przy podkręconym procesorze (po odblokowaniu limitów mocy i obniżeniu napięcia zasilającego – pobór mocy w okolicach 300 - 310 W) sekcja była nieznacznie gorętsza – przy długim obciążeniu odnotowaliśmy maksymalnie 66* C.
Porządna propozycja dla wymagających
ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero to propozycja dla wymagających użytkowników, którzy szukają porządnej płyty głównej pod procesory Intel. Sprzęt oferuje świetną funkcjonalność, ale jego zakup wiąże się ze sporym wydatkiem.
Płyta obsługuje procesory Intel Core 12., 13. i 14. generacji oraz dwukanałowe zestawy pamięci DDR5 RAM. W praktyce zapewne będzie łączona z wydajniejszymi konfiguracjami. Nie będzie też problemów z dodatkowym podkręceniem sprzętu - na pewno sprawdzi się tutaj mocna i dobrze chłodzona sekcja zasilania, która poradzi sobie nawet topowymi jednostkami Core i9.
Dark Hero wyróżnia się też pod względem funkcjonalności. Producent przewidział dwa złącza PCI-Express 5.0 x16 pod nadchodzące karty graficzne oraz obsługę pięciu dysków SSD NVMe (w tym jednego superszybkiego PCIe 5.0 x4). Specyfikacja obejmuje jednak tylko cztery porty SATA pod zwykłe dyski HDD/SSD – realnie nie jest to duża wada, ale przy konkurencyjnych modelach nie wygląda to najlepiej.
Użytkownicy mogą skorzystać z szybkiej, przewodowej karty sieciowej 2.5G LAN. W tym segmencie producent mógłby się jednak pokusić o kontroler 5G lub 10G, co oferują już np. ASUS ROG Maximus Z790 Formula, ASUS ProArt Z790-Creator WIFI albo konkurencyjne modele Gigabyte Z790 Aorus Master/Aorus Master X. W przypadku bezprzewodowej łączności jest to najnowszy i najszybszy standard Wi-Fi 7. Do tego masa portów. W tym szybkie Thunderbolt 4 czy możliwość wyprowadzenia USB 3.2 Gen2x2 z ładowaniem Quick Charge 4+.
Warto jednak mieć świadomość, że płyta ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero to propozycja z górnej półki, która zainteresuje raczej najbardziej wymagających i najbardziej majętnych klientów. U nas powinna kosztować około 3200 złotych, więc już całkiem sporo jak na płytę główną - taki sprzęt raczej zainteresuje wąskie grono klientów, którzy składają potężny i bardzo drogi zestaw. W podobnej cenie powinniśmy dostać zbliżone modele konkurencji Gigabyte Z790 Aorus Master X lub MSI MEG Z790 ACE MAX.
Opinia o ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero
- Obsługa procesorów Intel Core 12., 13. i 14. generacji,
- Możliwość podkręcania procesora i pamięci RAM,
- Mocna i dobrze chłodzona sekcja zasilania,
- Dwa złącza PCI-Express 5.0 x16 (razem działające w trybie x8/x8),
- Pięć gniazd M.2 z solidnym chłodzeniem dysków (w tym jedno PCIe 5.0 x4),
- Dwa złącza Thunderbolt 4,
- Możliwość wyprowadzenia portu USB 3.2 Gen 2x2 z Quick Charge 4+,
- Dobrej jakości układ dźwiękowy,
- Karta sieciowa Wi-Fi 7,
- Ładny wygląd (podświetlenie, backplate),
- Ułatwienia montażu (PCIe Q-Release, M.2 Q-Latch, Q-Antenna),
- Dopracowane i funkcjonalne UEFI.
- tylko cztery gniazda SATA,
- przydałaby się karta sieciowa 5G lub 10G LAN,
- bardzo wysoka cena.
Ocena ASUS ROG Maximus Z790 Dark Hero
W artykule znajdują się linki afiliacyjne, przekierowujące do zewnętrznych stron zawierających produkty i usługi, o których piszemy. Otrzymujemy wynagrodzenie za umieszczenie linków afiliacyjnych, jednakże współpraca z naszymi Partnerami nie ma wpływu na treści zamieszczane przez nas w serwisie, w tym na opinie dotyczące produktów i usług Partnerów.
Komentarze
3