Kompaktowe chłodzenie wodne – Mini Recenzja Zalman CNPS20LQ
miniRecenzja wyróżniona! |
Jako użytkownik podkręconego procesora długo zastanawiałem się nad odpowiednim chłodzeniem, które będzie na tyle wydajne oraz tanie by odpowiednio schłodzić posiadany przeze mnie podkręcony do 3,8GHz procesor. Po przeczytaniu różnych testów w internecie zdecydowałem się na SilentiumPC Fortis HE1225, które w swojej cenie nie ma zbytnio konkurentów.
Podczas przeglądania działu „Mini Recenzje - sprzęt do testów” moje oko przykuło uwagę chłodzenie wodne Zalman CNPS20LQ, które można było wypożyczyć na testy. Nigdy nie miałem doczynienia z podobnym produktem dlatego zaciekawiła mnie wydajność takiego chłodzenia.
Właśnie dzięki redakcji benchmark.pl miałem okazje je przetestować. Sam produkt został wprowadzony do sprzedaży w styczniu 2012r co czyni go nowością na rynku. W mojej recenzji porównam chłodzenie wodne Zalman z bardzo popularnym chłodzeniem powietrznym SilentiumPC Fortis HE1225, które posiadam. Zacznijmy moją recenzje od specyfikacji produktu…
Specyfikacja techniczna:
Wymiary: 153 x 120 x 38 mm (długość x szerokość x wysokość)
Waga: 195 g
Materiał: aluminium (radiator), miedź (blok wodny)
Wentylator: 120mm PWM
Wymiary wentylatora: 120 x 120 x 25 mm
Prędkość obrotowa: 900 - 2.000 obr./min. (+/- 10%)
Poziom hałasu: 17 - 36 dBa (+/- 10%)
Łożyskowanie: long life
Złącza: 4-pin (wentylator), 3-pin (pompa)
Napięcie znamionowe: 12 V
Kompatybilność:
- Intel: 2011, 1155/1156, 1366
- AMD: FM1, AM3+, AM2+, AM2
Chłodzenie zapakowane jest w niewielki kartonik, na którym widnieje zdjęcie produktu , specyfikacja techniczna, a także lista kompatybilnych podstawek i procesorów.
W środku kartonika znajdziemy wszystkie akcesoria oraz chłodzenie wodne Zalman CNPS20LQ zabezpieczone przez specjalną tekturową wkładkę. Dzięki niej elementy zestawu nie przemieszczają się bezwładnie w pudełku tylko należycie trzymają się na swoim miejscu.
W opakowaniu znajdziemy :
• Chłodnice połączoną z blokiem wodnym
• Wentylator 120mm firmy Zalman
• Mocowania pod procesory AMD i Intel
• Komplet śrubek i nakrętek potrzebnych do montażu
• Instrukcje obsługi
W zestawie otrzymujemy Backplate oraz uchwyty rotacyjne do zamocowania pompki na podstawki AMD oraz INTEL, dzięki czemu chłodzenie wodne jest kompatybilne z dużą ilością podstawek Intela (2011/1155/1156/1366) oraz AMD (FM1/ AM3+/AM3/AM2+/AM2). Lista obsługiwanych procesorów Intela ( Core i7 Extreme/Core i7/Core i5/Core i3/Celeren) oraz AMD (Liano/FX/Phenom/Phenom II/Athlon FX/Athlon II/Atlon x2/Atlon/Opteron/Sempron) jest bardzo długa, także z montażem oraz odprowadzeniem ciepła z tych procesorów nie powinno być problemu.
Wentylator otrzymany w zestawie to konstrukcja firmy Zalman. Jego wymiary to 120 x 120 x 25 mm, za jego zasilanie odpowiada wtyczka 4pin. Według producenta pracuje on z prędkością 900-2000RPM, a generowany hałas wynosi od 17 do 36 dBA w zależności od prędkości obrotowej wentylatora.
Wygląd i jakość wykonania
Chłodzenie wodne Zalman CNPS20LQ jest to zintegrowany zestaw chłodzenia wodnego, który po wyjęciu z pudełka jest gotowy do montażu.
W jego skład wchodzi radiator koloru czarno niebieskiego o wymiarach 153 x 120 x 38 mm (długość x szerokość x wysokość), który wykonany jest z aluminium. Z boku chłodnicy znajdziemy logo Zalman, które bardzo ładnie wygląda na niebieskim tle. Na radiatorze istnieje możliwość montażu dwóch wentylatorów 120mm. Do ich montażu używamy odpowiednich śrub znajdujących się w komplecie.
Następnym elementem są gumowe elastyczne węże o długości ok. 30 cm, które są dość elastyczne, dzięki czemu z montażem nie powinno być trudności.
Ostatnim elementem jest blok wodny zintegrowany z pompką. Jego wysokość to zaledwie 28mm więc nie będzie problemu z montażem nawet w nisko profilowej obudowie. Jeśli sama obudowa będzie posiadała z tyłu miejsce do montażu wentylatora 120mm ( w jego miejscu musimy zamocować chłodnice). Za zasilanie pompki odpowiada złącze 3 pin. Góra bloku wykonana jest z czarnego plastiku, na którym widnieje białe logo Zalman. Element stykający się bezpośrednio z CPU został wykonany z miedzi. Gumowe węże przymocowane są do bloku na obrotowych złączkach co ułatwia ich odpowiednie ułożenie podczas montażu.
Platforma testowa
- AMD Phenom II x4 945
- Płyta główna Asrock AOD790GX/128Mb
- 2 Dyski Seagate 7200.12 o pojemności 500GB każdy, połączone w RAID 0
- Pamięć ram 2x2GB Kingstone 800MHz
- Zasilacz Be-Quiet! 630W
- Gigabyte Radeon HD 6850OC + Msi Radeon HD 6850
- Chłodzenie Zalman CNPS20LQ oraz SilentiumPC Fortis HE1225
Montaż
Montaż chłodzenia wodnego Zalman jest bardzo prosty oraz dokładnie opisany w instrukcji obsługi. Sama ona nie jest napisana w naszym ojczystym języku ( Angielski/Chiński) lecz dzięki dokładnym obrazkom montaż przebiegnie bez większych problemów.
Montaż chłodzenia wodnego Zalman rozpoczynamy od przylepienia taśmy na backplate-a, a następnie mocujemy go do płyty głównej.
Kolejnym etapem montażu jest zamocowanie plastikowych uchwytów mocujących śruby. Składają się one z dwóch części i zależnie od podstawki pod procesor muszą zostać odpowiednio zamocowane.
Następnym krokiem jest zamocowanie uchwytu rotacyjnego na bloku, który zostaje zabezpieczony plastikowym pierścieniem z czterema zatrzaskami.
Tak przygotowany blok z uchwytem możemy zamocować na wcześniej przesmarowanym pastą termoprzewodząca procesorze za pomocą czterech śrub. Następnie podpinamy wtyczkę 3 pin, która odpowiada za zasilanie pompki.
Pozostaje nam zamocowanie wentylatora na chłodnicy oraz samo jej przykręcenie do obudowy. W konfiguracji z dwoma wentylatorami musimy wykorzystać inne dłuższe śruby, które przykręcone do obudowy oprócz trzymania chłodnicy, będą trzymać także dodatkowy wentylator. Ostatnim etapem montażu jest podłączenie wtyczki zasilania (4pin) od wentylatora, który zamocowaliśmy na chłodnicy.
Konfiguracja z jednym (po lewej) oraz z dwoma wentylatorami (po prawej).
Kultura pracy
Kultura pracy pompki, która została wbudowana w blok stoi na bardzo wysokim poziomie , jest praktycznie niesłyszalna podczas swojej pracy. By usłyszeć delikatne „chrobotanie” trzeba przystawić ucho bezpośrednio do bloku. Natomiast jeśli chodzi o kulturę pracy dołączonego wentylatora to od najniższych obrotów (900RPM) jest praktycznie niesłyszalny, do wartości około 1500RPM wytwarzany przez niego hałas jest do zaakceptowania.
Przy maksymalnej prędkości obrotowej, która wynosi 2000RPM wentylator wyje jak mała turbinka, która staje się na tyle głośna, że fanatycy ciszy wymienią ten wentylator na inny lub zredukują jego maksymalną prędkość obrotową w biosie lub za pomocą programu. Na płycie Asrock posłużył mi do tego program ” Asrock Oc Tuner”.
Testy Temperatur
Testy temperatur zostały przeprowadzone w dwóch konfiguracjach z jednym fabrycznie zamocowanym wentylatorem, który pracowały z różną szybkością (w zależności od danego chłodzenia) oraz z drugim dodatkowym (120mm Qoltec BluFan), który zawsze pracował z szybkością 1200RPM. Fabryczny wentylator na chłodzeniu Zalmana podczas testów pracował w trzech ustawieniach szybkości:
• 900RPM - minimalna wydajność
• 1500RPM – średnia wydajność
• 2000RPM – maksymalna wydajność
Natomiast na chłodzeniu SilentiumPC Fortis HE1225 fabryczny wentylator podczas testów pracował w dwóch trybach:
• 1000RPM – minimalna wydajność
• 1500RPM – maksymalna wydajność
Testy polegał na sprawdzeniu osiąganych temperatur przez procesor AMD Phenom II x4 945, który pracował w dwóch trybach:
• Normalnym – Standardowe taktowanie 3000MHz przy napięciu 1,3V oraz z włączoną funkcją oszczędzania energii Cool'n'Quiet.
• Podkręconym – OC 3800MHz przy napięciu 1,51V. (Cool'n'Quiet OFF)
Uwaga: Procesor został wyszlifowany oraz wypolerowany, co przekłada się na jego niższe temperatury pracy.
Do obciążenia procesora w pierwszych dwóch testach wykorzystałem program OCCT w wersji 4.2.0.
Minimalna temperatura była odczytywana podczas spoczynku, gdy na komputerze były przeglądane strony Internetowe.
Maksymalna temperatura dla procesora była odczytywana po 60 min teście w programie OCCT. Program OCCT po ukończonym teście prezentuje wyniki na wykresach, z nich były odczytywana najwyższa temperatura dla procesora.
3,0GHz Spoczynek Cool'n'Quiet ON
Przewaga Zalmana nad SilentiumPC Fortis wynosi od 2 do 3 stopni w zależności od liczby wentylatorów oraz ich prędkości. Spodziewałem się większej różnicy ale to dopiero pierwszy test.
3,0GHz OCCT Cool'n'Quiet ON
Tak jak myślałem przewaga chłodzenia wodnego jest o wiele większa podczas obciążenia i Fortis poddaje się w przedbiegach. Różnica jest dość spora więc każdy sam to zauważy na wykresie.
3,0GHz Gry Cool'n'Quiet ON
W tym teście do obciążenia procesora posłużyła gra Battlefield 3. Procesor pracował z szybkością 3000MHz przy standardowym napięciu. Rozgrywka trwała około 1 godziny a maksymalną temperaturę podczas testów odczytywał program OCCT.
Maksymalna temperatura uzyskana podczas rozgrywki w BF3 jest niższa od tej uzyskanej w OCCT ponieważ podczas gry procesor nie jest obciążony przez cały test na 100%. Obciążenie podczas rozgrywki wynosi około 85-90% więc procesor nagrzewa się mniej co nie zmieniło faktu że nadal Zalman jest na prowadzniu.
O/C 3,8GHz Spoczynek
Czas na testy z podkręconym procesorem. W czasie spoczynku temperatury wyglądały następująco:
Po podkręceniu procesora w spoczynku na prowadzeniu dalej znajduje się chłodzenie wodne od firmy Zalman. Można napisać, że wygrywa z Fortisem o włos, poniważ przy niepodkręconym procesorze różnica w spoczynku była bardziej widoczna niż na podkręconym.
O/C 3,8GHz OCCT
Po podkręceniu podczas obciążenia programem OCCT różnica jest bardzo widoczna. Mamy tu różnice wynosząca od 5 stopni w tej samej konfiguracji wentylatorów oraz ich obrotów aż do 14 stopni przy najwyższej prędkości obrotowej na chłodzeniu wodnym a najmniejszej na chłodzeniu powietrzem. Na uwagę zasługuje fakt, że dołożenie kolejnego wentylatora do Fortisa zbija o wiele więcej stopni niż dołożenie kolejnego wentylatora do chłodzenia wodnego Zalman. Co nie zmienia faktu, że chłodzenie powietrzne przy wodnym (jeśli chodzi o uzyskane temperatury) wypada dość blado.
O/C3,8GHz (GRY)
W ostatnim teście do obciążenia procesora posłużyła gra Battlefield 3. Procesor pracował z szybkością 3800MHz przy napięciu 1,51v. Rozgrywka trwała około 1 godziny a maksymalną temperaturę podczas testów odczytywał program OCCT.
Ostatni test jest najbardziej potrzebny w tej recenzji ponieważ nie każdy używa komputera do zawansowanych obliczeń więc podczas grania nie uzyskamy tak wysokich temperatur jak przy katowaniu CPU za pomocą OCCT. Różnica jest mniejsza niż przy teście w programie OCCT i wynosi odpowiednio od 5 stopni w tej samej konfiguracji wentylatorów oraz ich obrotów do 12 stopni podczas gdy wentylator na chłodzeniu wodnym pracował z szybkością 2000RPM a na Fortisie tylko z prędkością 1000RPM.
Największą zaletą kompaktowego chłodzenia Zalman jest jego wydajność. Bez względu na liczbę wentylatorów, a także ich prędkość obrotową pokonuje Fortisa w każdym teście.
Możliwość montażu w (prawie) każdej obudowie i kompatybilność z ogromną liczbą podstawek oraz procesorów to kolejny plus przedstawianego produktu. Dzięki blokowi, który ma wysokość tylko 28mm mamy wielkie pole do popisu. Jedyne co potrzebujemy by zamontować chłodzenie od firmy Zalman to to, by nasza obudowa posiadała możliwość montażu 120mm wentylatora z tyłu (ewentualnie z góry). Jeśli obudowa ma taką możliwość możemy zamontować chłodzenie bez przeszkód.
Sam montaż jest prosty i szybki, a dzięki dołączonej instrukcji z obrazkami nawet niedoświadczony użytkownik nie powinien mieć problemów. Dołożę tu coś od siebie: podczas montażu pomagała mi moja sympatia, która złożyła oraz przygotowała cały blok wodny (z moją delikatną pomocą) do montażu na procesorze. Jedyne co sam zrobiłem podczas montażu to przesmarowałem procesor pastą oraz dokręciłem 4 śruby mocujące blok do oporu, ponieważ moja dziewczyna bała się że coś popsuje ^^.
Wydajność chłodzenia wodnego Zalman jest znakomita, lecz głośność dołączonego wentylatora przy maksymalnej prędkości obrotowej 2000RPM pozostawia sporo do życzenia. Na pewno fanatycy ciszy nie będą usatysfakcjonowani gdy wentylator wbije się na najwyższe obroty ponieważ przy takiej prędkości jest już głośny jak mała turbinka.
Ostatnim minusem jest cena zestawu, która wynosi około 350 zł. Wydajność jest wyższa o parę stopni ale czy jest warta wydania dodatkowych 200 zł ? (Fortis kosztuje około 130-150zł) Na to pytanie powinien odpowiedzieć sobie każdy indywidualnie, ponieważ każdy posiada portfel z różną zawartością gotówki . Oczywiście większość użytkowników chce schłodzić swój procesor jak najmniejszym kosztem, dlatego myślę, że opłacalność zakupu takowego zestawu jest niska. Do schłodzenia podkręconego procesora wystarczy wydajne chłodzenie powietrzne, które spiszę się ciut gorzej uzyskując ciut wyższe temperatury ale niepodważalnym plusem chłodzenia powietrznego będzie to, że jest znacznie tańsze.
Chłodzeniu Zalman CNPS20LQ przyznaje ocenę 4/5. Mogę polecić je entuzjastom oraz osobom z zasobnym portfelem, które chcą mieć wydajne chłodzenie oraz niskie temperatury i jednocześnie wydanie 350 zł na taki „gadżet” ich nie odstraszy na tyle by zainwestować w takie chłodzenie.
Podsumowanie Zalman CNPS20LQ | ||
plusy: • Łatwy montaż • Duża wydajność • Kompatybilność z wieloma podstawkami oraz procesorami • Możliwość montażu w prawie każdej obudowie • Dołączony fabryczny wentylator... | ||
minusy: • ... który przy maksymalnej prędkości obrotowej jest głośny • Cena (350zł) | ||
Dziękuję redakcji Benchmark.pl za udostępnienie sprzętu do testów.
Komentarze
11najlepiej spojrzec na 1500rpm - roznica 5 stopni przy takim procesorze to nie jest rewelacja jak na WC, i to przy tak ostrym OC. Na stocku, praktycznie roznica nie warta zawracania sobie glowy chlodzeniem WC.
Jestem przekonany ze wina lezy po stronie zbyt malej chlodnicy, ktora gdyby tylko byla podwojna dawala by znacznie lepsze rezultaty.