Na hulajnodze elektrycznej już nie pohulasz tak jak wcześniej. Nowe przepisy weszły w życie 20 maja

Nowe, precyzyjne przepisy to koniec samowolki i dotychczasowego chaosu prawnego. Za ich złamanie może grozić nawet kara grzywny. Jakich zasad należy od teraz przestrzegać?

Prace nad nowelizacją trwały kilka lat. Przez cały ten czas przepisy praktycznie nie regulowały hulajnóg elektrycznych, czego wynikiem było powszechne korzystanie z jednej hulajnogi przez dwie osoby, jazda z dużą prędkością po chodniku, a nawet jazda po alkoholu. Nowelizacja kładzie kres tego typu zachowaniom, które często doprowadzały do wypadków.

Definicje

Ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw wprowadza wiele nowych pojęć oraz modyfikuje pojęcia znane. Nowe brzmienie otrzymały m.in definicje drogi, pieszego oraz pojazdu silnikowego. Najistotniejsze z punktu widzenia użytkownika dróg publicznych wydają się być regulacje dot. hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego (UTO) oraz urządzeń wspomagających ruch.

Hulajnoga elektryczna

Mimo powszechnej popularności hulajnogi elektryczne nie posiadały do tej pory swojej definicji legalnej, a ich użytkowanie nie było prawnie uregulowane. Wg. nowych przepisów hulajnoga elektryczna to “pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe”.

Urządzenia wspomagające ruch (UWR)

Ustawodawca wprowadził zupełnie nową, dość enigmatycznie określoną kategorię urządzeń, a mianowicie urządzenia wspomagające ruch, które zdefiniował jako: “urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, przeznaczone do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni”. Do tychże zaliczają się deskorolki, wrotki, rolki czy hulajnoga tradycyjna.

Urządzenia transportu osobistego (UTO)

Oprócz definicji hulajnogi elektrycznej i urządzenia wspomagającego ruch ustawodawca wprowadził pojęcie urządzenia transportu osobistego (UTO), które obejmuje m.in. deskorolki elektryczne oraz urządzenia samobalansujące, czyli segwaye. UTO to “pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe”

hulajnoga elektryczna, urządzenie wspomagające ruch i urządzenie transportu osobistego

Zasady poruszania się hulajnogą elektryczną

Trwający do tej pory stan braku jakichkolwiek regulacji prawnych hulajnóg elektrycznych powodował, że użytkownicy e-hulajnóg stanowili zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego, jak i dla samych siebie. Nowe przepisy regulują nie tylko dozwolone zachowania użytkowników hulajnóg elektrycznych, ale również rowerzystów.

Po 20 maja 2021 r. na hulajnodze elektrycznej będzie można poruszać się tylko po drodze dla rowerów lub po pasie ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku w którym kierujący się porusza lub zamierza skręcić z dopuszczalną prędkością wynoszącą 20 km/h. Dopiero w przypadku braku drogi rowerowej lub pasa ruchu dla rowerów, kierujący hulajnogą elektryczną jest obowiązany korzystać z jezdni, po której ruch pojazdów odbywa się z prędkością nie większą niż 30 km/h.

Wyjątkowo, kierujący hulajnogą elektryczną może korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów odbywa się z prędkością większą niż 30 km/h oraz brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów. Musi wówczas zachować prędkość zbliżoną do prędkości pieszego, zachować szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać jego ruchu.

Zmiany dot. również warunków wieku osób korzystających z hulajnóg elektrycznych. Osoby, które ukończyły 18 lat będą mogły poruszać się hulajnogą elektryczną bez uprawnień, natomiast dzieci od 10 do 18 lat będą w tym celu musiały posiadać kartę rowerową lub prawo jazdy kat. AM, A1, B1 lub T. Dziecko poniżej 10 lat nie będzie mogło poruszać się hulajnogą elektryczną na drodze, natomiast w strefie zamieszkania będzie to dozwolone pod opieką osoby dorosłej.

Gdzie parkować hulajnogę elektryczną?

Do tej pory hulajnogi elektryczne można było znaleźć pozostawione dosłownie wszędzie. Nowe przepisy określają, że trzeba je pozostawiać w miejscu do tego przeznaczonym, a jeżeli takiego miejsca w okolicy nie ma, można je zaparkować równolegle i najbliżej do krawędzi chodnika jak najdalej jezdni.

Koniec z jazdą po alkoholu

Nowe przepisy zabraniają kierowania hulajnogą elektryczną w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu. Kierujący nie będzie również mógł przewozić na hulajnodze elektrycznej drugiej osoby.

A co z rolkami i hulajnogami tradycyjnymi? Regulacja UWR

Na samym wstępie należy podkreślić, że co do rolek, wrotek, deskorolek oraz hulajnóg tradycyjnych stosujemy odrębne regulacje. Zmiany te są już widoczne na samym początku i dot. warunków korzystania, bowiem nie są nałożone na nas żadne ograniczenia wiekowe ani nie są wymagane szczególne uprawnienia.

Warto wiedzieć, że możliwość poruszania się została ograniczona do chodnika, drogi dla pieszych oraz drogi dla rowerów, gdzie obowiązuje ruch prawostronny. Czy to oznacza, że będziemy mogli się w tych miejscach poruszać z dowolną prędkością? Zdecydowanie nie. Przy poruszaniu się na chodniku i drodze dla pieszych również trzeba się trzymać konkretnych wytycznych, bowiem nasza prędkość powinna być zbliżona do prędkości pieszego – zapewniająca panowanie nad urządzeniem, z uwzględnieniem warunków w jakich ruch się odbywa.

Podobnie jak przy hulajnogach elektrycznych zabrania się poruszania w stanie w stanie nietrzeźwości, czy w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Nie możemy też przewozić innych osób, zwierzęcia lub ładunku.

Stanowczo zabronione jest też ciągnięcie pojazdów lub ładunków jak również czepiania się pojazdów, czy poruszania się nimi tyłem.

Tak samo jak w przypadku hulajnóg elektrycznych pojawia się obowiązek ustępowania pierwszeństwa pieszemu, jednakże w przypadku poruszania się na rolkach, wrotkach, deskorolkach, czy hulajnogach tradycyjnych w strefie zamieszkania przysługuje nam pierwszeństwo przed pojazdem z zachowaniem obowiązku udostępniania pierwszeństwa pieszemu.

Obowiązki jakie zostały nałożone na osoby poruszające się na rolkach, wrotkach, deskorolkach, czy hulajnogach tradycyjnych, to przede wszystkim konieczność zachowywania szczególnej ostrożności podczas korzystania z drogi, zachowanie bezpiecznego odstępu przy wymijaniu, bądź omijaniu, a także obowiązek korzystania z przejazdu dla rowerzystów albo przejścia dla pieszych przy przekraczaniu jezdni. Jeżeli dojdzie do sytuacji, że będziemy musieli wyprzedzić daną osobę, to należy się upewnić, czy jest dostatecznie dużo miejsca do wykonania tego manewru bez utrudniania komukolwiek ruchu. Mówiąc krótko - bądźmy uważni.

Jak przepisowo poruszać się na deskorolce elektrycznej? Regulacja UTO

Dla wielu osób może to być zaskoczeniem, że przepisy UTO mają też zastosowanie do deskorolek elektrycznych jak i urządzeń samobalansujących. W tym wypadku UTO nakłada na podmioty te same ograniczenia wiekowe jak w przypadku osób korzystających z hulajnóg elektrycznych.

Gdzie możemy się poruszać takimi urządzeniami?

Oczywiście w tym przypadku dozwolone jest poruszanie się na drodze do rowerów z prędkością dopuszczalną do 20 km/h, a na chodniku lub drodze dla pieszych, dozwolone jest poruszanie się tylko, gdy brakuje wydzielonej drogi dla rowerów i to z prędkością prędkością zbliżoną do prędkości pieszego.

Niedopuszczalne korzystanie z jezdni

Trzeba przy tym wszystkim zapamiętać najważniejszą zasadę, że w przypadku poruszania się urządzeniami transportu osobistego pod żadnym pozorem nie jest dozwolone korzystanie z jezdni.

Nie pozostaje również tajemnicą, iż stanowczo zabronione jest również w tym przypadku poruszanie się i kierowanie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Również nie możemy ciągnąć lub holować innego pojazdu, przewozić innej osoby, zwierzęcia lub ładunku, a także “czepiać się” pojazdów.

Zabronione jest również ciągnięcie za pojazdem kierującego urządzeniem transportu osobistego, osoby poruszającej się przy użyciu UWR, osoby na sankach lub innym podobnym urządzeniu, zwierzęcia lub ładunku

Obowiązki w zakresie ustępowania pierwszeństwa pieszym oraz nieutrudniania ich ruchu, jak również dotyczące samego postoju są takie same jak w przypadku hulajnóg elektrycznych.

Co grozi za nieprzestrzeganie nowych przepisów?

Nowelizacja wprowadza nowy artykuł do Kodeksu wykroczeń, przewidujący kary za nieprzestrzeganie nowych przepisów. Wg. art. 86a. „Kto kierując rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego albo poruszając się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch na chodniku lub drodze dla pieszych, nie porusza się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego lub nie ustępuje pierwszeństwa pieszemu, podlega karze grzywny albo karze nagany.” Nowy przepis nie konkretyzuje jednak wysokości przewidywanych kar. Informacje takie znajdują się jak na razie jedynie na stronie rządowej gov.pl.

Jak widzimy, nowelizacja przewiduje kary nie tylko dla kierujących hulajnogami elektrycznymi, urządzeniami transportu osobistego i urządzeniami wspomagającymi ruch, ale również dla rowerzystów, jeżeli poruszając się po chodniku lub drodze dla pieszych nie dostosowują swojej prędkości do pieszych lub nie ustępują im pierwszeństwa.

Zmiany na lepsze?

Dotychczasowy brak regulacji hulajnóg elektrycznych i innych urządzeń służących do poruszania się powodował chaos i stwarzał zagrożenie zarówno dla kierujących jak i dla pieszych. Nowelizacja przepisów służy zwiększeniu bezpieczeństwa na jezdniach i chodnikach. Pozostaje tylko czekać na jej praktyczny efekt, które już niebawem zobaczymy na drogach. Kwestią odrębną będzie, rzecz jasna, przestrzeganie przepisów i ich egzekucja, ale o tym, czy dojrzeliśmy do pewnej rewolucji w transporcie wspomaganym pokażą najbliższe miesiące.

autorzy publikacji:
Marcin Staniszewski, Anna-Maria Sobczak
Kancelaria Prawna RPMS Staniszewski & Wspólnicy