Ci Polacy mogą obawiać się o pracę. Podali listę zawodów

Co to jest ten EjAj? – odcinek 5. podcastu Historie Jutra już dostępny

Kasia i Przemek spotykają się po raz piąty, aby zgłębić temat szans i zagrożeń, jakie niesie ze sobą – cóż by innego – sztuczna inteligencja. Choć hasło to odmieniane jest ostatnimi czasy przez wszystkie przypadki, a każdy kolejny dzień przynosi coraz to nowsze doniesienia o rozwoju AI, problem z tym zagadnieniem pojawia się już na etapie próby ujęcia go w ramy definicji. Ta, na którą powołuje się Przemek, kondensuje temat do zaledwie jednego zdania:

Sztuczna inteligencja to dziś gigantyczny zbiór rozmaitych, drobnych narzędzi, metod i pomysłów, z których korzysta się w zależności od potrzeb.

I wszystko jasne, prawda?

Obejrzyj w

AI w Polsce

Zgodnie z badaniami, które przytacza Kasia, 15% polskich respondentów słyszało o AI i – w kontekście poczynionych wyżej słów wstępu: wyjątkowo odważnie – potrafi szczegółowo wyjaśnić, na czym ono polega. 1,2% badanych o AI nigdy zaś nie słyszało. Równolegle 65% respondentów w Polsce przynajmniej raz skorzystało z chatbota AI, a 2% korzysta z nich codziennie. 

Choć mogłoby się więc zdawać, iż z tematyką sztucznej inteligencji jesteśmy dość oswojeni, ogólnie rozumiane kompetencje cyfrowe w kraju wypadają już blado na tle całej Europy. Polska zajmuje w tej kategorii trzecie miejsce od końca w UE; za nami pozostają zaś tylko Rumunia i Bułgaria. Jak dostrzegają prowadzący, wobec urzeczywistniającej się na naszych oczach, nowej rewolucji cyfrowej ma to zarówno swoje wady, jak i zalety. 

Czy sztuczna inteligencja zabierze Ci pracę?

Badania, na które powołuje się Przemek, wskazują, że na 17 mln osób pracujących w Polsce stanowiska pracy 5,5 mln są realnie zagrożone przez AI. Spokojnie spać może 7 mln z nas. Przeszło 4,5 mln to zaś osoby, u których ambiwalentne odczucia względem nowej technologii cyfrowej są co najmniej uzasadnione – ta niesie bowiem dla nich zarówno zagrożenia, jak i szanse na odniesienie korzyści.

Dość nieintuicyjnie, liczby te nie robią na nas jednak piorunującego wrażenia. Zaledwie 3% ankietowanych obawia się bowiem wizji utraty pracy, w związku z rozwojem sztucznej inteligencji. 

Kasia uzupełnia ten obraz o wyniki badań Polskiego Instytutu Ekonomicznego, z których wynika, iż 3 mln 700 tysięcy ludzi w Polsce wykonuje zawody najbardziej eksponowane na wpływ sztucznej inteligencji. 

Profesje te są zgoła odmienne od tych, które przechodziły przed laty test przeobrażeń technologicznych. Mowa bowiem o zawodach, do których wykonywania wymagane są wyższe wykształcenie oraz specjalistyczna wiedza. 

Niepewni swojej przyszłości mogą być w tym kontekście m.in.: finansiści, prawnicy, programiści, matematycy, urzędnicy państwowi, sekretarki, nauczyciele akademiccy oraz część kadry kierowniczej przedsiębiorstw.

Z podobnymi ryzykami nie mierzą się z kolei: robotnicy, rolnicy, hodowcy, kelnerzy, barmani, pomoce domowe, biurowe, hotelowe i sprzątające, kucharze, osoby zatrudnione w przemyśle, transporcie, budownictwie i w magazynach, górnicy, leśnicy oraz rybacy. 

Sztuczna inteligencja jest… sztuczna

Jesteśmy zgubieni? – Być może wcale nie. Promyk nadziei dostrzegamy w wynikach badań spod szyldu Apple’a, które potwierdzają – skądinąd intuicyjną – obserwację, iż sztuczna inteligencja inteligentna wcale nie jest. 

Podążając za nimi, model AI nie rozumuje w logiczny sposób, ale zna odpowiedź na zagadki, na których wcześniej był trenowany. Dostrzec można to w szczególności w warunkach wprowadzenia do nich dodatkowych, nawet irrelewantnych, modyfikacji, które niejako ogłupiają system. Zależność jest prosta: im większa złożoność zagadki, tym gorzej AI sobie radzi. 

Pozostaje więc wierzyć, że nasze biologiczne uwarunkowania dają nam pewną, trudną do zastąpienia przewagę nad sztuczną inteligencją oraz – być może naiwnie – że pęd za pieniądzem nie weźmie góry nad moralnością, a ewentualne, wątpliwe etycznie zapędy będą skutecznie stopowane przez idące z duchem czasu, rozsądne i efektywne w egzekwowaniu prawodawstwo. 

Przestrzeni do zastosowania AI “z głową” wszak nie brakuje, co udowadnia Kasia na kilku przykładach, które mogą uczynić nasze życia lepszymi. Poznacie je, zaglądając do najnowszego odcinka podcastu “Historie Jutra”, do czego jak zawsze gorąco Was zachęcamy.