Xonar DS - czyli PCI wiecznie żywe

Z założenia miała być to recka porównująca kartę dźwiękową Xonar DS, oraz zintegrowana "dźwiękówkę" firmy Via wbudowaną w płytę ASRock A780GXH/128M. Założenie jak najbardziej błędne, karty dźwiękowe mają to do siebie, że za mną nieprzepadają - padająca integra w moim starym kompie pociągnęła za sobą soundblastera, a nowo zakupiony no-name z chipsetem C-Media po prostu nie działał.

	Spis treści
	Wprowadzenie
	Zawartość pudełka
	Specyfikacja
	Funkcje
	Panel - Xonar DS Audio Center
	Analiza z RMAA
	Wrażenia odsłuchowe i podsumowanie.

Po wymianie platformy kupiłem Xonara i nie sprawdzając czy integra działa, przystąpiłem do jego konsumpcji.

O sterownikach

Z Windows'em XP nie miałem żadnych problemów, natomiast W7 raczył mnie masą kolorowych dolegliwości. Niczym dr House szukałem tocznia w chorym organizmie i znalazłem - sterowniki w postaci mocno zaawansowanego braku aktualizacji. Objawy były proste i za każdym razem te same - wieszanie się systemu przy próbie włączenia jakiegokolwiek programu.
Po wnikliwej diagnozie, na którą wpadłem razem z moim jedynym przyjacielem googlem, powiedziałem "Tak to [...]" i zoperowałem systemowy autostart ze złośliwego HsMgr.exe
Operacja się udała - pacjent zmarł.

O karcie

Sercem Xonara DS jest procesor AV200 HD, który posiada wsparcie dla Dolby Digital oraz DTS Interacitve. Jednakże w przypadku DS'a został okrojony i dekoduje tylko w DTS.
Kastrat ten przetwarza dźwięk (maksymalnie) w 192KHz/24-bit. Oficjalnie posiada wsparcie dla EAX 1.0 i 2.0 (nieoficjalnie wg. Rightmarka 3DSound emuluje od EAX 1.0 do 5.0), którym zajmuje się GX2.5. Dekoduje EAX na OpenAL, który jest kompatybilny z Windows Vista.
Xonar DS był pierwszym, który posiadał wsparcie GX2.5. W porównaniu do GX2.0 poprawiono w nim kilka błędów w niektórych grach.

Długość karty wynosi 16,5cm. Nie powinno być kłopotów z jej zamontowaniem. W porównaniu do reszty produktów Asusa ma mniejsza płytkę PCB i nie posiada osłony a co za tym idzie mniejsze koszty wytwarzania.
Mniejsza płytka nie oznacza że ludzie z drobnymi rączkami pozbawili kartę dodatkowych wyjść, ale upchnęli na każdym cm^2, co się dało. Karta ma wyjście na przedni panel, Aux, SPDiF oraz gratka - wymienny OPamp.

Zawartość pudełka

• karta oczywiście :)
  
• niskoprofilowy śledź
  
• adapter S/PDIF - TOSLink
  
• nstrukcja obsługi
  
• płyta CD ze sterownikami (Windows XP 32/64, Vista 32/64)

Specyfikacja

Układ główny
Audio Processor	ASUS AV200 High-Performance Sound Processor (Max. 192KHz/24bit)
24-bit D-A Converter of Digital Sources	Wolfson WM8776* 1 (108dB SNR, Max. 192kHz/24bit) Wolfson WM8766*1 (103dB SNR, Max. 192kHz/24bit)
24-bit A-D Converter for Analog Inputs	Wolfson WM8776* 1 (102dB SNR, Max. 96kHz/24bit)

 

Częstotliwość próbkowania oraz rozdzielczość
Analog Playback Sample Rate and Resolution:	44.1K/48K/96K/192KHz @ 16/24bit for all channels
Analog Recording Sample Rate and Resolution:	44.1K/48K/96KHz @ 16/24bit
S/PDIF Digital Output:	44.1K/48K/96K/192KHz @ 16/24bit, Dolby Digital, DTS, WMA-Pro
ASIO 2.0 Driver Support:	44.1K/48K/96K/192KHz @ 16/24bit

Porty I/O
Analog Output Jack:	3.50mm mini jack *4 (Front/Side/Center-Subwoofer/Back)
Analog Input Jack:	3.50mm mini jack *1 (Line-In/Mic-In)
Other line-level analog input (for CD-IN/TV Tuner):	Aux-In (4-pin header on the card)
Digital S/PDIF Output:	High-bandwidth Optical Connector supports 192KHz/24bit (shared with Back surround output jack)
Front-Panel Header:	Intel HDA front-panel compatible and supports HP jack-detection and automatically switch audio output from back-panel to front
S/PDIF Header:	Additional SPDIF-out header for connecting graphics card with HDMI audio output

 

Możliwości sterownika
Operation System:	Windows Vista/XP(32/64bit)/MCE2005
DTS® Technologies:	DTS® Connect (DTS Interactive Encoder and DTS Neo:PC) for both XP and Vista -DTS Interactive encodes any 3D gaming audio into true-to-live 5.1 DTS Digital Surround sound experience -DTS Neo:PC could expand any stereo music to 7.1 surround sounds
Smart Volume Normalizer™:	Normalizes the volume of all audio sources into a constant level and also enhances your 3D sound listening range and advantages in gaming
Xear 3D™ Virtual Speaker Shifter:	Adjustable virtual 7.1-speaker positioning
Karaoke Functions:	Music Pitch-Shifting, Vocal Cancellation, and Microphone Echo effects with Stereo Mix recording (Wave and Mic-in) for online Karaoke or online DJ applications
FlexBass™:	Professional Bass Management/Enhancement system
Other Effects:	10-band Equalier/27 Environment Effects
3D Sound Engines/APIs:	Vista: DirectSound3D® GX 2.5, EAX®2.0&1.0, DirectSound® HW, DirectSound SW, A3D®1.0, OpenAL generic modes, 128 3D sounds processing capability XP: DirectSound3D® GX 2.5, EAX®2.0&1.0, DirectSound® HW, DirectSound SW, A3D®1.0, OpenAL generic modes, 128 3D sounds processing capability
VocalFX™:	The latest vocal effect technologies for gaming and VoIP, including: - VoiceEX: produces vivid environmental reverberation for your voice in EAX games - ChatEX: emulates different background environment effects when you chat online - Magic Voice: changes your voice pitch to different types (Monster/Cartoon…) for disguising your real voice or just for fun in online chatting

Funkcje

DTS NEO:PC

W skrócie - zamienia dźwięk stereo na 7.1.
Niestety nie jest tak wesoło jak mogłoby się wydawać. Mimo że posiadam głośniki 5.1, rozszerzenie powinno działać... i działa.
Niestety często słychać zakłócenia, zwłaszcza w tylnych kolumnach dźwięk wydaje się stłumiony, o niskim bitrate, niczym w formacie *.amr.
Programowo dodawane jest opóźnienie na tylne kolumny z możliwością regulowania natężenia dźwięku. Poziomym suwakiem zmieniamy różnicę miedzy głośnikiem centralnym a przednim prawym i lewym. Pionowym zmieniamy natężenie miedzy przednimi a tylnymi, dostosowując głośność do własnych potrzeb.

1. Gdy słuchamy muzyki. 2. Gdy oglądamy film.

DTS:INTERACTIVE

"Technologia ta jest w stanie zmienić dowolny sygnał dźwiękowy w najwyższej jakości cyfrowy dźwięk 7.1 DTS i przesłać go dalej wyjściem S/PDIF."(inf. ze strony asus'a)

Osobiście nie posiadam sprzętu, na który mógłbym przesłać cyfrowy dźwięk światłowodami, wiec nie jestem w stanie się do tego ustosunkować.

Panel - Xonar DS Audio Center

Objaśnienie funkcji panelu dołączonego razem ze sterownikami.

MAIN

1. Ilość kanałów audio (tylko Vista i 7)
2. Jakość próbkowania
3. Rodzaj i ilość kanałów audio
4. Wyjście optyczne
5. Rozmieszczenie kanałów
6. NEO:PC
7. Panel obrazujący zmianę ustawień
8. Główny potencjometr
9. Wyrównywanie głośności
10. Wyciszenie
11. Silnik GX2.5
12. Wykorzystanie OPamp

EFFECT

• Efekty (hala, łazienka, kopalnia itp.)
• Rozmiar pomieszczenia
• Equalizer
  

FLEXBASS

 Włączenie/wyłączenie subwoofera oraz określenie maksymalnego zakresu jego działania miedzy 50-250Hz.

Jest to całkiem przydatna funkcja. Ustawiając bardzo niskie pasmo dla subwoofera otrzymujemy bardzo dokładny i głęboki bass.

VOCALFX

Dodaje efekty (potwora, postaci z kreskówek, kobiety, mężczyzny, przebywania w łazience, sali koncertowej, pod woda, oraz w klubie)do używania podczas rozmowy przez komunikatory głosowe oraz podczas chatu w grze. Zmieniony glos można wysłać również na głośniki.

MIXER

Podobnie jak standardowy - windows'owy pozwala na regulacje głośności: każdego kanału wyjściowego osobno, mikrofonu (czułości i monitorowania), wejścia liniowego oraz Aux.

KARAOKE

•  Zwiększenie albo obniżenie tonów
•  Efekt echa - podgłośnienie wokalu w utworach lub odtwarzanie samego instrumentala
  

 

Analiza z programu RMAA

Testy wykonywane są w programie Right Audio Analyzer v5.6, który można pobrać STĄD. Do testów jest potrzebny kabel z wyjściami mini-jack, możliwie jak najkrótszy. Wszystkie wyniki zależą od jego jakości. Aczkolwiek wydaje mi się, że łącząc zestaw nagłośnieniowy z kartą, nie każdy jest w posiadaniu high-end'owego drucianego wieszaka. Tak wiec 25cm kabel jest wystarczający do tego testu.

 

Frequency response - pasmo przenoszenia

W większości akcesoriów takich jak słuchawki czy głośniki podawane są parametry pomiędzy 20Hz a 20kHz. W Rzeczywistości graniczne wartości nie są tak klarownie odtwarzane jak pozostałe wiec w praktyce przedział 40Hz-15kHz bardziej odpowiada faktycznemu zakresowi ich działania.
W idealnych warunkach byłaby to prosta na poziomie 0dB. W rzeczywistości charakterystyka jest prosta ze spadkami na krańcach i zafalowaniami nieprzekraczającymi 0.2dB.

Noise level – poziom szumu

Jest to parametr, który określa różnice miedzy sygnałem a szumem. Im większa amplituda tym lepiej. Wartości poniżej -90dB to wielkości zbliżone do standardu CD.

Wszystkie wartości są uśrednione na takiej samej zasadzie, na jakiej ocenia je ludzkie ucho -  szumy na najniższych i najwyższych częstotliwościach mają mniejszy wpływ na ocenę całego efektu niż szumy w okolicach 1-3 kHz, gdzie narząd jest najbardziej wrażliwy.

RMAA wylicza poziom szumów na -99dB, ale rysuje charakterystykę szumów na poziomie -130dB. Program dzieli całkowitą moc na wąskie okna częstotliwości, aby narysować charakterystykę. Na każde okienko przypada tylko ułamek całkowitej mocy, co oznacza niższy poziom na wykresie. Pionowe prążki i wzgórza na charakterystyce wskazują na zakłócenia karty.

Dynamic range - dynamika karty

Ta charakterystyka jest mierzona tak samo jak poziom szumów, z ta różnicą, że generowany jest sygnał o mocy 60dB z częstotliwością 1kHz. Charakterystyka różni się, gdyż sygnał wprowadza zakłócenia na pozostałych częstotliwościach.

THD - zniekształcenia harmoniczne

Zniekształcenia te można porównać do wody, do której wrzucono kamień. Mimo że kamień wpadł tylko raz widać jak powstają dodatkowe pręgi, rozchodzące się od miejsca gdzie wpadł. Naszym kamieniem był sygnał o częstotliwości 1kHz. Zafalowania można zauważyć na wielokrotności 1kHz.
Ludzkie ucho wykrywa zniekształcenia harmoniczne na poziomie 0,1% - 1%. Niższe wartości można uznać za zadowalające.

IMD + Noise - Zniekształcenia intermodulacyjne + szum

Na screenie widać dwa skoki przy 60Hz i 7Khz. Zniekształcenia pojawiają się pomiędzy tymi sygnałami będącymi różnica częstotliwości sygnału pomiarowego i wielokrotności tych częstotliwości. (7kHz - 60Hz, 7kHz - 120, 7kHz - 180Hz..., 14kHz - 60Hz, 14kHz - 120Hz... itd.)
Im mniejsze "echo" falowań tym lepiej.

Stereo crosstalk - przenikanie sygnałów miedzy kanałami stereo

 Wartości poniżej -40dB można uznać za wystarczające do odsłuchu sygnału muzycznego.

IMD – charakterystyka zniekształceń intermodulacyjnych

Sygnał testowy ma postać dwóch tonów o stałej różnicy częstotliwości równej 1kHz. Częstotliwość sygnałów testowych jest zmieniana w zakresie od 1kHz do 22kHz a wykres pokazuje wyliczony poziom zniekształceń zależny od częstotliwości sygnałów testowych. Wartości poniżej -60dB należy uznać za zadowalające.

Podsumowanie wyników:

Karta otrzymuje prawie wszystkie wyniki excellent, czyli celujące.
Na każdym wykresie z mierzonym szumem da się zauważyć skok o średniej mocy 15dB i rozpiętości nieprzekraczajacej 10Hz. Wskazuje to na jakies wady w konstrukcji karty.
Szumy są na tyle nikle, że w odsłuchu praktycznie nie istnieją.

Może dziwić brak testów w RMAA z innym próbkowaniem. Różnica miedzy 24bit/48kHz(większość testów kart dźwiękowych jest właśnie z takimi ustawieniami) a 24bit/192kHz jest naprawdę marginalna, na poziomie błędu pomiarowego, jedynie odstęp sygnału od szumu wzrasta do 105dB. Uznałem że nie ma sensu zawierać kilku kolejnych wykresów i zaśmiecać recenzji.

Wrażenia odsłuchowe i podsumowanie.

Muzyka

Dzięki funkcjonalnemu equalizerowi i jego wielu ustawieniom, możemy dostosować dźwięk do własnych potrzeb.
Ulubiony klasyczny kawałek Kanonu D-dur - Johanna Pachelbela na Xonarze ze słuchawkami Sennheiser HD 202, brzmi jak nigdy dotąd. Ciarki towarzyszące skrzypcowemu progresowi dają się we znaki nawet długo po zakończeniu utworu.
Papa Roach - Last Resort, główne riffy w piosence nabierają indywidualnego brzmienia a wokalista uzyskuje „czystą” barwę głosu.
50 Cent ze swoim cukierkowym sklepem i punktowym basem z 100-watowego subwoofera wkurza sąsiadów jeszcze bardziej, a Lady Gaga... chyba wiecie, do czego zmierzam :)

Gry

Z dźwiękiem w grach nie miałem żadnego problemu, a grałem w wiele gier.
Włacznie z najnowszym dzieckiem od DICE - BF Bad Company 2 w trybie "taśmy wojny".
Emulacja EAX sprawuje się świetnie zarówno na XP jak i na W7.
S.T.A.L.K.E.R Call of Pripyat – po prostu bajka, dźwięki na najwyższym poziomie.
Mimo burzy, deszczu, warczenia Pijawki, oraz głosu Pana Utty spokojnie dało się zlokalizować strzały bandytów.

Filmy

Wszystko działa poprawnie, dobrze odseparowane kanały, wyraźna mowa.
Dźwięk np. we Władcy Pierścieni jest zapisany w DD 5.1 i DTS ES 6.1.
Tutaj daje o sobie brak Dolby Digital. Karta wcale nie dekoduje tego sygnału.
6 kanał w DTS ES to na szczęście tylny centralny, liczony jako osobny sygnał lub różnicowany na podstawie kanałów surround. Tak wiec nie wprowadzał żadnych dysonansów.
Miedzy szczękiem broni białej, tupotem koni, jazgotem orków i  zawodzeniem Enyii da się słyszeć stłumiony glos Petera Jacksona - „cięcie, kręcimy od nowa”:)

Podsumowanie

Jak na swoja cenę Xonar DS oferuje bardzo dobrą jakość dźwięku. Zaryzykowałbym stwierdzenie że posiada idealne proporcje cena-jakość.
Wszystkie częstotliwości są doskonale odwzorowane, szum minimalny a zakłócenia marginalne. Słucham muzyki na tej karcie prawie codziennie od ponad pół roku.
Z powodu braku jakiejkolwiek wartej uwagi karty dźwiękowej, nie jestem w  stanie porównać jak „gra” ten Xonar.
Trudno mi określić, czego brakuje akustycznie Asusowi w porównaniu do świętej pamięci Audigy SE. Albo czego brakuje Soundblaster'owi.
Wrażenia odsłuchowe zależą w dużej mierze od sprzętu, na jakim słuchamy. Kupując taka kartę zbrodnią byłoby używać na niej słuchawek z kiosku. Na głośnikach brakowało mi tonów z przedziału nisko-srednich, a na słuchawkach „szczypały” tony wysokie.

Dobry start nie zawsze idzie w parze z dobrym finiszem. Jak sobie poradzą Xonary na rynku - czas pokaże. W porównaniu z Creativem, Asus dopiero uczy się chodzić, a nauka bywa bolesna.
Podczas czytania specyfikacji karty od Asusa możecie być pewni ze przedmiot w środku jest identyczny z podanymi na opakowaniu danymi.
Nie ma tu pokazywania mocy w postaci PMPO, kontrastu dynamicznego ani czasu reakcji w GTG.
Osobiście bardzo polecam kartę, świetny produkt za średnie pieniądze.

PS: Do redakcji - gdybyście mieli jakąś kartę dźwiękową do testów z chęcią się zajmę wyczerpującym porównaniem :)

Oto moja subiektywna ocena na podstawie własnych wymagań.

 
Plusy:

+ Cena (jak na Xonara)

+ Parametry

+ Niskoprofilowana

+ PCI

+ Wymienny OPamp

 Minusy:

- Mało miejsca na karcie do podłączenia przedniego panelu.

- Tylko 2 funkcje

- Problematyczne sterowniki w W7

- Brak wsparcia dla Dolby Digital

Ocena:
Wykonanie:	bardzo dobre
Brzmienie:	bardzo dobre
Wyposażenie:	bardzo dobre
Funkcje:	dobre
Sterowniki:	dobre
Ogólna ocena:
Cena: ~170zł