Wentylatory w naszych komputerach często pracują dość głośno. Chcąc poprawić ich kulturę pracu musimy zmniejszyć prędkość prędkość obrotową wiatraka. Niestety rozwiązania stosowane w programach lub płytach głównych są dalekie od ideału i zmiana prędkości obrotowej na bieżąco bywa nie wygodna. Jednym z dobrych sposobów na zaradzenie tym problemom jest zamontowanie kontrolera obrotów w naszym komputerze. Na rynku dostępnych jest wiele modeli w różnych przedziałach cenowych i z całym wachlarzem dodatków. W tym artykule przedstawię recenzję urządzenia firmy Scythe - kontroler Kaze Q monotowany w zatoce 3.5". Zapraszam do lektury.
W Y G L Ą D
Kontroler obrotów zapakowany jest w małe pudełko. Znajdziemy w nim: samo urządzenie, przewody do podłączenia wentylatorów, przewód do podłączenia zasilania oraz śrubki potrzebne do zamontowania regulatora.
Samo urządzenie jest solidnie wykonane, obudowa jest wykonana z grubej stali, a front z zabarwionego na czarno aluminium, które prezentuje się rewelacyjnie. W układzie sterowania widać niewzykłą prostotę - tranzystor, kondesator, dioda i potencjometr, dzięki czemu kontroler powinien być małoawaryjny.
Kontroler w pełnej okazałości.
Tak prezentuje się z przodu....
Od dołu nie widać nic ciekawego ;)
Przewody i ich końcówki są bardzo dobrze wykonane, nie ma żadnego porblemu z włożeniem,czy wyjęciem wtyczki od wentylatora (nie jest za ciasno ani za luźno). Długość dołączonych kabli powinna wystarczyć do odpowiedniego zagospodarowania nimi w obudowach większości użytkowników. Gniazda na wiatraki (na przewodach) są oznaczone odpowiednio: FAN1, FAN2, FAN3, FAN4, gdzie cyfra odpowiada za konkretny kanał na panelu sterującym. Zapewne wielu ucieszy fakt iż w gnieździe na podłączenie wentylatora 3-pin zmieści się również wtyczka 4-pin (ale nie będzie regulacji PWM).
Tak to wygląda po podłączeniu wszystkich przewodów.
Można także podłączyć wiatrak bezpośrednio do kontrolera.
Pozostało mi tylko pokazać jak to wygląda po zamontowaniu w obudowie i co ciekawe, także od środka ;)
W R A Ż E N I A Z K O R Z Y S T A N I A
Panel sterujący spisuje się znakomicie, potencjometry nie przycinają się, nie mają za dużego luzu, ani za dużego oporu. Z rozmieszczeniem przewodów nie było żadnych problemów i w łatwy sposób możemy podłączyć więcej niż jeden wentylator na kanał stosując rozgałęziacze (dostępne w sklepach bądź zrobione samemu). Kontroler reaguje natychmiast na przekręcenie gałki i zmniejsza, bądź też zwiększa, napięcie wyjściowe dzięki czemu można ustawić obroty wentylatora według naszego uznania.
Wprawne oko zauważy, że na zdjęciu z wnętrza obudowy widać w regulatorze jeszcze coś niebieskiego. Są to radiatory aluminiowe (co widać na poniższych zdjęciach) profilaktycznie zamontowane przeze mnie na tranzystorach które zmniejszą ich temperaturę. Zrobiłem to dlatego, że zwykle układy te bardzo się grzeją, a takie schłodzenie wydłuży ich żywotność. Polecam ten zabieg każdemu posiadaczowi kontrolera obrotów.
Na tranzystory pasują radiatory uzywane do schładzania pamięci BGA.
Tak to wygląda po zamontowaniu radiatorów.
Tutaj dokładnie widać jak są przyklejone.
D A N E T E C H N I C Z N E
Poniżej przedstawiam parametry podane przez producenta.
Nazwa modelu | KAZE Q |
Nazwa kodowa | KQ01-BK-3.5 (Czarny) |
KQ01-SL-3.5 (Srebrny) | |
Producent | Scythe Co., Ltd. Japan |
Wymiary | 102 x 25 x 93 mm | 4.01 x 0.98 x 3.66" |
Waga | 116 g |
Zakres napięcia wyjściowego | 5 V (±10%) - 12 V (±10%) |
Kanały regulacji | 4 ( maks. 1 Amper na kanał [maks. 12 W] ) |
Zakres regulacji obrotów | 0 - 9,900 rpm |
Length of Control Dials: | 12 mm | 0.47" |
Akcesoria: | 4 kable do wentylatora, kabel zasilania, 4 śrubki |
Deklarowany zakres regulacji napięcia to 5-12V, sprawdzę czy Scythe podał prawdziwe wartości.
T E S T Y
Jak to działa?
Kontroler dostaje napięcie wejściowe o wartości ok. 12V. W pozycji ptoencjometra obróconego maksymalnie w prawo na wyjściu powinno się pojawić takie samo napięcie, ponieważ regulator nie stawia wtedy oporu. Po skręceniu gałki w lewą stronę opór się zwiększa przez co napięcie wyjściowe maleje, a wentylator zaczyna się kręcić z mniejszą prędkością. Każdy regulator posiada inną wartość minimalną napięcia (potencjometr skręcony na minimum). W tym przypadku powinno to być ok. 5V.
Procedura testowa.
Zmierzyłem jakie regulator obrotów otrzymał napięcie na wejściu, po czym zmierzyłem jakie było na wyjściu przy minimalnym oraz maksymalnym ustawienie potencjometru. Test wykonałem przy obciążeniu jednym, dwoma oraz trzema wentylatorami Silentium PC Zephyr 140mm na jednym kanale sterującym. Wykonałem także analogiczny test dla jednego wentylatora Antec TriCool 140mm.
Wyniki testów.
Napięcie na wtyczce molex, do której był podłączony panel sterujący wynosiło 12.16V. Znamy procedurę testową obejrzyjmy więc wyniki testów na poniższych wykresach.
Jak widać prawdziwy zakres regulacji to mniej wiecej 6.00-11.5V. Gdzie jest więc deklarowane przez producenta 5 V? Nawet obciążenie trzema wentylatorami 140mm nie dało oczekiwanego rezultatu. Jestem trochę rozczarowany tymi wartościami i myślę, że każdy miłosnik ciszy także by się spodziewałby. Postanowiłem sprawdzić jeszcze napięcie dla innego wiatraka.
Co ciekawe wyniki minimalnego napięcia są różne od tych z Zephyrami. Przy Antecu napięcie zeszło grubo poniżej 5V! Nie jestem w stanie wytłumaczyć tej sytuacji., tymbardziej iż jeden Antec obciąża kontroler wartością 3.36W a trzy Zephyry 7.2W. Z ciekawości zmierzyłem też napięcie dla Scythe 120mm od Mugena II i napięcie było podobne do tego z zephyrami.
Dodam tylko, że sama regulacja napięcia jest płynna. Nie mamy tutaj do czynienia ze skokowym wzrostem napięcia przy kręceniu potencjometrem.
P O D S U M O W A N I E
Kaze Q to kontroler obrotów, który świetnie się prezentuje, działa bez zarzutu, a do tego jest tani. Jedynym mankamentem jest rzeczywista regulacja od ok. 6V. Jeśli nie potrzebujesz dodatkowych fajerwerków w postaci podświetlanych diód, ekranu, miernika temperatury, czy automatycznej regulacji obrotów to ten panel jest dla ciebie.
Plusy:
+ wygląd
+ prostota
+ jakość wykonania
+ możliwość podłączenia wtyczek 4-pin
+ płynna regulacja
+ cena
Minusy:
- zakres napięcia wyjściowego odbiega od podanego przez producenta (zwłaszcza min. napięcie)
Ocena końcowa: | |
Jakość wykonania | super |
Ergonomia | super |
Wyposażenie | standardowe |
Napięcia | średnie |
Ogólna ocena: | |
cena w chwili publikacji - od 49 zł do 59 zł. |
Komentarze
36Tylko jedno ale - pisz "wentylator", a nie "wiatrak", bo to coś zupełnie innego :P
Pomijając wspomnianą wpadkę, dobra robota i ode mnie 5.
(A zainteresowanym kłania się II Prawo Kirchhoffa i szkoła w ogóle.)