Wstęp

Radeon 3650, który oficjalną premierę miał 23 stycznia 2008, jest obecnie poważnym konkurentem dla przestarzałej już serii GeForce 8600GT nVidii. Obie karty (w wersji z 256MB) mieszczą się w przedziale cenowym ~250 zł, czyli ekonomicznym.

Należące do nowej serii Radeon HD 3000, to karty graficzne z dolnej i średniej półki. Zastępują dotychczasowe karty z serii Radeon 2600.
HD 3650 oparty jest na procesorze o oznaczeniu kodowym RV635. To zmniejszony i poprawiony RV630 (stosowany w Radeonach 2600). Referencyjne taktowanie GPU to 725 MHz, 256MB pamięci GDDR3 działa z częstotliwością 800MHz (efektywne 1600).

Nowe procesory graficzne to odświeżone, trochę unowocześnione wersje poprzedników – wspierają DirectX 10.1, który pojawi się w Service Packu 1 do Visty, oferują pełną obsługę PCI-Express 2.0 i są produkowane w wymiarze technologicznym 55 nm. Natywnie wspierają też HDMI oraz DisplayPort, choć ten ostatni nie będzie znajdował się na wszystkich nowych kartach.
Inne nowości to wsparcie dla CrossFireX oraz rozbudowany system oszczędzania energii ATI PowerPlay – taktowanie GPU przy słabym obciążeniu systemu jest obniżane. Maksymalny pobór mocy nowych Radeonów zamyka się w 75W – nie potrzebują dodatkowych kabli zasilających. Karty obsługują silnik AVIVO, co oznacza, że są w stanie płynnie odtwarzać filmy HD – Radeon 3650 aż do 1440p.

Do testów wybrałem model ASUSa. Częstotliwości taktowania referencyjne: 725/800MHz. Karta ma autorskie, bardzo mocne i stosunkowo ciche chłodzenie GPU - Glaciator - ale niestety zajmuje aż dwa sloty PCI

Za dopłatą 30 zł ASUS oferuje model w wersji TOP, z podniesionymi zegarami: 800/900MHz. Od normalnej wersji nie różni się praktycznie niczym. Podkręciłem więc zwykły egzemplarz do tych samych częstotliwości i okazuje się, że karta działa na takich ustawieniach bez żadnych problemów. W sterownikach ATI dostępna jest zakładka "Overdrive", w której możemy ręcznie zwiększyć zegary dla GPU i pamięci.

Po przetaktowaniu temperatura GPU wzrosła nieznacznie, a wiatraczek chłodzący nadal działał bardzo cicho. Wstępny wniosek można wyciągnąć taki, że raczej nie ma sensu dopłacać do wersji TOP, można spokojnie podkręcić sobie normalną wersje. Chłodzenie które tu zamontował ASUS jest wystarczająco mocne.
W trybie 2D, czyli gdy karta nie jest obciążona, GPU pracuje z częstotliwością @110MHz. Temperatura nie przekracza wówczas 40'C, a chłodzenie jest niesłyszalne. Dopiero w trybie 3D GPU przyspiesza do 725MHz, a po dłuższym giercowaniu temperatura oscyluje na poziomie 60'C. Chłodzenie nadal było bardzo ciche. Pod tym względem Asus 3650 wypada naprawdę świetnie.


Zobaczcie teraz, jak Radeon 3650 radzi sobie w pojedynku z GeForcem 8600GT.

Wersja standardowa jest o ~10% szybsza od 8600GT. Po podkręceniu zegarów do 800/900MHz, wydajność Radeona 3650 wzrasta o ~11%.

Gdy engine gry "nie lubi" Radeonów, wydajność może być niestety niższa nawet od GeForce 7600GT. Na znaczny spadek osiągów ma również wpływ włączone wygładzanie krawędzi AA.

Gdy jednak Radeon trafi na opowiednią grę, osiągami może przewyższać nawet GeForce 8600GTS. W tym wypadku jest o 10% szybszy od 8600GT i GTS. Wersja podkręcona jest dodatkowo o ~15% wydjaniejsza.

Crysis ostatecznie potwierdza świetne możliwości Radeona 3560, który w wersji standardowej (725/800Mhz) jest ~10% wydajniejszy od GeForce 8600GT, a podkręconej (800/900MHz), dorównuje 8600GTS.

Podsumowaując
Jeśli chcesz przeznaczyć na kartę graficzną do 250 zł, Radeon 3560 z pewnością jest pozycją wartą uwagi - a przynajmniej do czasu, aż nVidia nie zaprezentuje nowych ekonomicznych kart z serii 9000.
Na 3650 można komfortowo pograć w większość gier w rozdzielczości 1280x1024 i ustawieniach 'średnich' (CoH, CoD4, PES6, Stalker, BioShock, The Witcher). Średnio będzie do 10% szybszy od GeForce 8600 GT.

Chip wykonany jest w nowoczesnej technologii 55nm i wspierany technologią ATI PowerPlay (spotykaną w notebookach), która automatycznie obniża częstotliwość GPU gdy system nie jest obciążony. Dzięki temu ilość wydzielanego ciepła jest znacznie mniejsza niż w przypadku 8600GT.
Do tego przetestowany przeze mnie ASUS ma wydajne, ciche chłodzenie i daje się całkiem nieźle podkręcić.

W zestawie za kartą ASUS dostajemy: kabel video HDTV, przejściówka z DVI na HDMI, płytka ze sterownikami (ASUS gamer OSD, Video Security, Smart Doctor)

ASUS Radeon 3650 256MB