Intel P45 Express

• orientacyjna cena w chwili publikacji testu: do 350 zł (modele z bogatszym wyposażeniem do 600 zł)
• przeznaczenie płyty:  wydajny komputer dla graczy, wydajna stacja robocza 
• podobne płyty tej klasy: Asus P5Q, Microstar P45 NEO

Jesteśmy już po oficjalnej premierze chipsetu P45 i śmiało mogę przyznać, że najnowszy twór Intela nie zawodzi, choć nie ma też jakichś rewolucyjnych zmian względem poprzednika - P35. Do najważniejszych cech należy zaliczyć obsługę PCI-Express w wersji 2.0, co do tej pory moglibyśmy spotkać tylko w chipsetach X38 i X48, jak również obsługę do 16 GB pamięci RAM DDR2 lub DDR3. Do naszej redakcji nie trafił jednak "flagowy egzemplarz", ponieważ brakowało mu obsługi do 16 GB RAM-u. Niemniej jednak model Gigabyte GA-EP45-DS3R z pewnością należy do udanych konstrukcji.

Specyfikacja

Gigabyte GA-EP45-DS3R to płyta ze średniej półki cenowej, tak więc nie można oczekiwać po niej najlepszego wyposażenia, a już tym bardziej nie powinniśmy doszukiwać się w pudełku jakichś dodatkowych bajerów, które mają za zadanie uatrakcyjnić urządzenie. Płyta obsługuje FSB 1600 MHz oraz DDR2 do 1200 MHz - pamięci możemy zainstalować maksymalnie 8 GB. Nie brakuje też obsługi technologii CrossFire X.

W jej wyposażeniu znajdziemy zupełnie nowy mostek południowy, ICH10R. Kompletna liczba złączy i portów jest w dokładnej specyfikacji w tabeli, dlatego tutaj wymienię tylko najważniejsze elementy. Są to: 3 porty FireWire, wejście/wyjście S/PDIF, 10 portów USB (8 na tylnym panelu), 6 portów SATA 3 Gbps, slot PCI-Express x16, slot PCI-Express x8, 3 sloty PCI-Express x1, 2 sloty PCI.

Swoje miejsce znalazły też dwie gigabitowe karty sieciowe z funkcją Teaming, sprawdzony i dobry układ dźwiękowy Realtek ALC 889A, który oferuje wsparcie dla DTS Blu-ray i HD DVD. Jest także moduł TPM, zapewniający 2048-bitowe kodowanie.

Na uwagę zasługuje ponadto rzadko spotykana w tańszych modelach, a przecież tak dobra funkcja - DualBIOS. Są to dwie kości BIOS-u. W razie awarii pierwszej z nich (np. podczas nieudanej próby aktualizacji) zarządzenie płytą przejmuje druga kość. To naprawdę praktyczne rozwiązanie. A to jeszcze nie koniec. Gigabyte GA-EP45-DS3R ma także technologię DES, przydatną dla osób chcących oszczędzać energię.

Z kolei ustawienia BIOS-u to po prostu szczyt marzeń overclockerów. Jeśli lubisz zabawę w podkręcanie komponentów, płyta bazująca na chipsecie P45 to na pewno udany wybór. Z testowych w niniejszym artykule płyt wynika jasno, że najbogatsze możliwości zaoferował właśnie ten egzemplarz, który został nawet wyposażony w specjalny układ sterujący napięciem zasilania jednostki centralnej, chipsetu oraz pamięci RAM, aby dostarczyć możliwie dokładną kontrolę tych napięć. Zabrakło tylko systemu chłodzenia wysokiej jakości. Są wprawdzie miedziane radiatory, ale rurek cieplnych już nie znajdziemy. Choć może to i dobrze - dzięki temu cena płyty nie jest zbyt wysoka.

Jeśli chodzi o wydajność chipsetu P45, nie odstaje on od czołówki. Oferowana przezeń wydajność jest porównywalna do tej, jaką zapewniają układy X38 i X48. Dlatego choć płyta nie prezentuje się zbyt okazale, to jednak jej możliwości i wyposażenie są aż nazbyt wystarczające. Dzięki temu Intel P45 możemy uznać za chipset bardzo udany, zaś płytę GA-EP45-DS3R polecić osobom, które szukają dobrego i stosunkowo niedrogiego urządzenia, które zagwarantuje świetne wyniki overclockingu, a przynajmniej udostępni szereg możliwości potrzebnych do przeprowadzania tego zabiegu.

Reasumując, przewaga chipsetu X48 nad P45 jest obecnie taka, że różnica - sensowna - jest tylko jedna. Chodzi o obsługę większej liczy linii PCI-Express, co pozwala na działanie dwóch kart graficznych w trybie CrossFire x16. Ta różnica jest wyraźna i pokazuje, że X48 to wciąż lepszy układ, ale… po co nam karty graficzne pracujące w CrossFire? Wystarczy przecież zakupić jedną, ale za to szybką kartę - np. jednego z nowszych GeForce'ów - i wszelkie problemy z zachowaniem płynności animacji w grach znikną raz na zawsze. Dlatego płycie z Intelem P45 również przyznaliśmy wyróżnienie redakcyjne.

Temperatura

Wyniki pomiarów z programu Everest Ultimate:

• Otoczenie procesora graficznego: 42 C
• Procesor: 46 C
• Płyta główna: 40 C

Sądząc po zastosowanym chłodzeniu można było się spodziewać dość wysokiej temperatury, jednak okazało się, że twierdzenie to było niesłuszne. Temperatura uzyskana na płycie GA-EP45-DS3R była relatywnie niska.

BIOS

• Częstotliwość CPU: 100-1200 MHz (skok -1 MHz)
• Mnożnik CPU: 6-12 (skok - 1, brak wartości połówkowych)
• Częstotliwość PCI-E: od 90 do 150 MHz (skok - 1 MHz)
• DRAM Timing Selectable: ustawienia opóźnień pamięci + bardzo zaawansowane, aż trzeba było robić fotki z BIOS-u!
   
• Advanced Clock Control:
  - CPU Clock Drive: 800 mV (przedział 700-1000 mV, co 100 mV)
  - PCI-E Clock Drive: 900 mv  (przedział 700-1000 mV, co 100 mV)
  - CPU Clock Skew: 0 ps (0 - 750 ps, co 50 ps)
  - MCH Clock Skew: 0 ps (0 - 750 ps, co 50 ps)
   
• Mother Board Voltage Control 
  CPU
  - CPU Vcore: 0,50000 V - 2,30000V (co 0,00625 V)
  - CPU Termination: 1,000 - 1,800 V (co 0,100 V)
  - CPU PLL: 1,050 - 2,810 V (co 0,020 V)
  - CPU Reference: 0,445 - 1,010 V (co 0,015 V)
  
  MCH / ICH
  - MCH Core: 0,850 - 1,800 V (co 0,020 V)
  - MCH Reference: 0,500 V - 1,040 V (co 0,040 V)
  - MCH/DRAM Reference: 0,480 - 1,760 V (co 0,050 V)
  - ICH I/O: 1,050 - 2,310 V (co 0,020 V)
  
  DRAM
  - DRAM Voltage: 1,450 - 3,040 V (co 0,020 V)
  - DRAM Termination: 0,660 - 1,355 V (co 0,025 V)
  - Channel A Reference: 0,480 - 1,760 V (co 0,050 V)
  - Channel B Reference: 0,480 - 1,760 V (co 0,050 V)

Niespotykane dotąd możliwości overclockingu sprawiają, że entuzjaści podkręcania poczują się jak w raju. Płyta GA-EP45-DS3R pozwala na naprawdę dużo, chociaż ustępuje nieco wersji z chipsetem X48, mimo że także cechuje ją wysoka jakość wykonania (Ultra Durable 2).

Uwagi konstrukcyjne

Karta graficzna zasłania jeden slot PCI-Express x1, natomiast w przypadku konfiguracji CrossFire pozbawiamy się drugiego slotu PCI-Express x1, jak i tracimy jeden slot PCI. (Oczywiście mowa tutaj o kartach graficznych dwuslotowych, wyposażonych w duże systemy chłodzenia.)

Moja ocena:
Jakość, instalacja:
Wyposażenie i funkcje dodatkowe:
Funkcjonalność:
Wydajność i podkręcanie:
Możliwości do ceny:
Ogólna ocena: