Częstotliwość (taktowanie) – Najważniejszy parametr określający wydajność pamięci RAM. Oczywiście pojęcie wydajności pamięci RAM jest umowne, bo tak naprawdę mamy jedynie do czynienia z tymczasowym magazynem danych, który umożliwia w większym lub mniejszym stopniu wykorzystanie mocy obliczeniowej procesora. Szybsza pamięć RAM nie tylko podnosi wydajność całej platformy sprzętowej, ale także przyśpiesza obliczenia samego procesora.
Przeciętny użytkownik nie musi inwestować w jak najwyżej taktowane moduły RAM – wystarczy ich odpowiedni dobór do platformy sprzętowej. Dla przykładu (platforma Intel LGA 775) dla systemu i procesora pracującego na FSB 266 (efektywnie 1066 MHz) w zupełności wystarczą pamięci DDR2 taktowane 800 MHz. Użycie modułów taktowanych 1066 MHz na takiej magistrali przyniesie minimalny, wręcz niezauważalny wzrost wydajności, który może mieć znaczenie dla entuzjastów, ale nie dla przeciętnego użytkownika.
Sytuacja zmienia się wraz z wzrostem FSB. Przy FSB 333/400 (efektywnie 1333/1600 MHz) różnica w zastosowaniu pamięci DDR2 800 MHz a 1066 MHz staje się już bardziej widoczna. Zarówno cały system, jak i sam procesor działa wydajniej. Jeśli więc nie zależy nam na każdym procencie wydajności, który będzie widoczny wyłącznie w syntetycznych benchmarkach, nie przepłacajmy za moduły RAM, których system nie będzie mógł w pełni wykorzystać.
Opóźnienia (timingi) - O wydajności pamięci RAM w dużym stopniu decydują opóźnienia (timingi), czyli zakresy czasów trwania poszczególnych cykli pracy. Timingi mają znaczenie przede wszystkim w modułach DDR2 – pamięci DDR3 nie są już nań tak wrażliwe i dla nich liczy się głównie częstotliwość pracy.
Moduły DDR2-1066 mogą okazać się szybsze od DDR3-1333, jeśli tylko będą oferowały niższe timingi. Dlatego podczas zakupu kości DDR2 warto zwracać uwagę na ciągi liczbowe takie jak 4-4-4-12 czy 5-5-5-15 – te pierwsze mogą zapewnić nawet o kilka procent wyższą wydajność komputera niż te drugie (im niższe ciągi liczbowe, tym lepiej), oczywiście przy takim samym taktowaniu.
Na timingi (zwłaszcza na parametr CL) szczególnie powinni zwracać użytkownicy domowi, bo niższe opóźnienia zapewniają wzrost wydajności niezależnie od innych parametrów systemu.
Zestawy dwukanałowe (Dual Channel) - Rozwiązanie w którym do kontrolera pamięci trafiają strumienie danych z dwóch modułów pamięci równocześnie. Dawniej możliwe to było jedynie przy użyciu dwóch modułów pamięci o takiej samej wielkości, dzisiaj niektóre chipsety umożliwiają wykorzystanie trybu dual channel przy dwóch modułach RAM o różnej pojemności.
Wiele pamięci sprzedawanych jest w zestawach dwukanałowych - są to najczęściej dwa identyczne moduły pamięci sprzedawane w jednym opakowaniu. Takie zestawy przeznaczone są do płyt obsługujących pamięci dwukanałowe. Dla przykładu, jeśli w opisie pamięci widnieje oznaczenie 2 GB (2 x 1 GB), oznacza to, że mamy do czynienia z zestawem dwukanałowym, składającym się z dwóch modułów o pojemności 1 GB każdy. Polecamy zestawy dwukanałowe, ponieważ oferują wyższą wydajność niż pojedyncze moduły o tej samej pojemności - zestaw 2 x 1 GB będzie lepszy niż jeden moduł 2 GB.
Zestawy trzykanałowe (Triple Channel) – Rozwiązanie w którym do kontrolera pamięci trafiają strumienie danych z trzech modułów pamięci równocześnie. Trzykanałowe zestawy pamięci jak na razie mają zastosowanie jedynie w systemach wykorzystujących procesor Core i7 Bloomfield.
Pozostałe procesory oparte na architekturze Nehalem (Lynnfield i Clarkfield) zostaną pozbawione możliwości współpracy z pamięcią triple-channel. Nawet pierwsze procesory wytwarzane w procesie produkcyjnym 32 nm (Westmere), czyli Clarkdale i Arrandale nie będą obsługiwać tej funkcji. Dopiero sześciordzeniowy procesor Gulftown, który ma pojawić się na rynku w okolicach 2010 roku, będzie wykorzystywał tę technologię.
Chłodzenie pamięci
W większości przypadków (oprócz pamięci dla entuzjastów i niektórych zestawów dla graczy), do chłodzenia pamięci wystarczą zwykłe aluminiowe radiatory umieszczone po obu stronach modułu.
Producenci często instalują specjalne systemy chłodzenia na najdroższych modułach, począwszy od typowych aluminiowych radiatorów, przez systemy używające rurki cieplne, skończywszy na rozwiązaniach wykorzystujących ciecz. Pamięci wyposażone w zaawansowany system chłodzenia oferują zazwyczaj znakomite parametry pracy zagwarantowane przez samego producenta, ale wiąże się to z pewnymi kompromisami. Najczęściej spotykamy się wówczas z faktem, że w płycie oferującej 4 złącza DIMM tylko 2 z nich będzie można wykorzystać. Okazuje się, że moduły z zainstalowanymi radiatorami potrzebują stosunkowo dużo miejsca, aby ciepło mogło być odprowadzane, więc jeśli zamontujemy 4 pamięci blisko siebie, będą się one bardzo nagrzewać. Niekiedy radiatory są także zbyt duże, co po prostu uniemożliwia instalację dodatkowego modułu w sąsiednim slocie. W przypadku instalacji na płycie mocno nagrzewających się modułów RAM, możemy posiłkować się dodatkowymi systemami chłodzenia montowanymi nad pamięcią.
Należy też pamiętać, że nawet najciekawiej zaprojektowany radiator wcale nie musi być wydajny, za to może być kłopotliwy i utrudniać instalację innych komponentów komputera. Czasem, poza uniemożliwieniem rozbudowy komputera, użytkownik musi borykać się jeszcze z innym problemem. Na niektórych radiatorach instalowane są również wentylatory, które pracując na wysokich obrotach są dość hałaśliwe. Zwróć na to uwagę, jeśli chcesz zbudować cichy komputer.
Istnieje spory wybór dodatkowych systemów chłodzenia pamięci, które montuje się nad modułami. Jako że są to rozwiązania zwykle przeznaczone dla entuzjastów, często mogą olśniewać swoim wyglądem. Niektórzy producenci montują w nich nawet świecące wentylatory z wyświetlaczami LED, które informują o temperaturze układów bądź wyświetlają logo producenta.
Pamięci z systemami chłodzenia polecamy przede wszystkim osobom lubującym się w overclockingu, które podkręcają poszczególne komponenty komputera. Dobrym przykładem są moduły Kingston HyperX, które zapewniają nie tylko wysoką wydajność, ale również stabilność i wydajność termiczną. Dopełnieniem całości jest legendarna już jakość wykonania, całodobowa pomoc techniczna i wieczysta gwarancja producenta.
