OCZ Agility Solid State Drive 60GB

Tytułem wstępu chciałbym poinformować, że niniejsza mini-recenzja dotyczy zestawu SSD oraz płyty głównej starszej generacji, bez obsługi AHCI. Zdaję sobie bowiem sprawę z tego, że napęd do najnowszych nie należy (dopiero co premierę miała trzecia wersja tej serii), a i Redakcja punktuje lepiej, a Czytelnicy chwalą wyżej testy najnowszych cacek. Niejako broniąc się podnoszę argument, że napędów SSD w komputerach polskich użytkowników wciąż jak na lekarstwo, więc każda taka recenzja powinna cieszyć się ponadstandardowym stopniem zainteresowania.

Tym bardziej, że tylko tutaj przeczytacie porównania i obejrzycie materiały niedostępne nigdzie indziej, dzięki którym porównanie SSD z dyskami talerzowymi w popularnej konfiguracji RAID-0 jest o wiele bardziej trafne.

  ŁAPAĆ OKAZJE

Jak to zazwyczaj bywa, losem rządzi przypadek. A moim rządzi okazja - jak to określiła żona, stąd też jasnym stało się, skąd wziął się przedmiot testów. Otóż w jednym z brytyjskich sklepów internetowych nadarzyła się okazja czyszczenia magazynów, co skwapliwie wykorzystałem i za sumę 65 funtów - toż to mniej, niż wydałem na RAIDa z dwóch dysków Samsung F3EG, a pal licho poróẉnanie pojemności, skoro RAIDa i tak sobie zatrzymam - stałem się posiadaczem swojego pierwszego SSD, we wcale przyzwoitej pojemności 60 GB.

Od jakiegoś czasu obserwowałem rynek tych napędów i jedyne, na co mogłem dotychczas liczyć w tej cenie, to używane 40 GB. Ponieważ 60 GB starczy na system i na sporo używanych przeze mnie programów, decyzja o zakupie została podjęta jednogłośnie "in plus".. dość powiedzieć, że tym jedno-głosem byłem ja i moje sumienie ;-)

  ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

SSD opakowany został w dosyć miłe pudełko, o jakże miłych dla oka kolorach (zupełnie, jakby to miało znaczenie - przyp. autora). Okładzina sprawia wrażenie dobra luksusowego, czym w zasadzie SSD nadal jest, jeśliby patrzeć na stosunek pojemności do ceny.. tak więc mile połechtany w swą próżność zauważam jeszcze jakąś broszurkę, której nigdy nie czytam oraz naklejkę o buńczucznym zapewnieniu przez firmę, że teraz "mój SSD jest szybszy od Twojego twardziela".

Niestety, w pobliżu nie ma nikogo, komu mógłbym zaimponować tą nalepką, więc zabieram się za podłączenie nabytku do komputera. A ponieważ jestem obeznany z formatem 2.5", wielkość urządzenia nie zrobiła na mnie wrażenia, jedynie skonkludowałem porównanie ze swoją ceglastą Nokią, że gdyby SSD miał wbudowany wyświetlacz LCD, to mógłby w zasadzie zostać moim nowym telefonem. Na szczęście nie miał, więc powędrował tam, gdzie jego miejsce, czyli do obudowy.

I tutaj skromna uwaga - ten model NIE jest sprzedawany w komplecie wraz z sankami, ktore umożliwiają montaż urządzenia 2.5" w dowolnej zatoce 3.5". Należy zadbać o to we własnym zakresie, o ile komfort leżenia napędu na metalowym czymś nie jest ważniejszy od komfortu wiszenia w metalowych zaczepach. Nowe obudowy mają już taką możliwość i posiadają wydzielone miejsce dla jednego lub dwóch napędów SSD.

  INFO PRELEASE ALFA BETA V0.95 - CZYLI ZANIM ZACZNIESZ

Zanim kupiłem ten napęd, wpierw przekopałem tony forów i stron w poszukiwaniu wszystkiego, co pozwoliłoby mi być w pełni przygotowanym do instalacji, bez zbędnego zastanawiania się, co robić.. albo czego nie robić. Tak więc wpierw postanowiłem sprawdzić wersję firmware i wyposażony w ściągnięte oprogramowanie, podłączyłem napęd przez specjalny interfejs do portu USB komputera. Windows 7 wykrył nowy sprzęt bez zbędnych ceregieli, a Crystal Disk Info wyświetlił wszystkie potrzebne informacje. Zmiana FW okazała się niepotrzebna, bo producent zadbał o jego najnowszą wersję o numerku 1.6. Starsze firmware wymagają uaktualnienia, mowa o tych poniżej wersji 1.41. Szybki format i dysk można podpinać do portów SATA. Szkoda, że sanki z 3.5" na 2.5" nie zdążyły dojść...

  DANE TECHNICZNE

Czyli garść informacji o testowanym produkcie. Zwróćcie uwagę, że prędkości wyrażono w popularnych niezwykle jednostkach "do xxx MB/s" - chodzi mi o słowo do - a więc w skrócie prędkości maksymalnie osiągane, a nie minimalne, czyli gwarantowane.

Prędkość odczytu: do 230 MB/s
Prędkość zapisu: do 135 MB/s
Zapis ciągły: do 80 MB/s
Cache: 64 MB
TRIM: tak
Czas dostępu: <0.1 ms
Wymiary: 99.8 x 69.63 x 9.3 mm
Waga: 77g
Zużycie energii: 2W / 0.5W
Odporność: do 1500G
MTBF: 1.5 miliona godzin
Gwarancja: 3 lata

  INSTALACJA

Nie jest trudniejsza od montażu dowolnego urządzenia w obudowie, należy tylko z przyzwoitości zadbać o wspomniane już sanki. Ponieważ urządzenie pozbawione jest mechanicznych części, jak talerze i głowice w przypadku starszego brata, twardziela, jego przymocowanie nie jest raczej tak istotne i ma na względzie prędzej bezpieczeństwo innych komponentów, czy też brak stuków przy poruszaniu obudową.
Miałem pewne obawy co do funkcjonowania urządzenia na płycie Asus Striker II Extreme, która wyposażona została w chipset nForce 790i Ultra SLI, co skutkuje brakiem wsparcia AHCI. A tryb AHCI - jak wiadomo - przyspiesza działanie napędów. Tak więc podpiąłem go korzystając z trybów IDE i .. no i napęd został wykryty bez zająknięcia, także podczas instalacji Windowsa 7.

Z początku miałem zanotować czas samej instalacji systemu, ale jakoś wyleciało mi to z głowy, bo miałem akurat obiad. Zdążyłem tylko zauważyć, że początek szedł niemrawo (kopiowanie z płyty DVD), natomiast gdzieś tak między trzecim, a czwartym pałaszowanym kotletem, nagle instalacja dobiegła ku końcowi. Tak więc ulga, jest szybciej ;-)

  SET IT UP !

Z ton przewertowanych forów wynika, że po zainstalowaniu systemu napęd należy odpowiednio "przygotować", aby jego praca była zarazem wydajna, jak i długa.

www.ocztechnologyforum.com/forum/showthread.php

Wprost z samego źródła, czyli forumowej wypowiedzi pracownika OCZ, można wyciągnąć kilka prostych wniosków:

Po pierwsze - należy sprawdzić stan funkcji TRIM.

Po drugie - swapa i tempy można trzymać na SSD, przez to wydajność systemu nieco wzrośnie, a żywotność dzięki włączonej funkcji TRIM nie będzie tak mocno obniżona.

Po trzecie - wyłączyć prefetch.

Po czwarte - nie robić benchmarków dyskowych częściej, niż raz w miesiącu.

.. i to by było w zasadzie na tyle. Firmware nie trzeba już zmieniać, gdyż od wersji 1.41 posiada on funkcję garbage collection. Nie trzeba również dysku przyrównywać (alignment) przed formatowaniem (nie dotyczy Windowsa XP), ani robić innych rzeczy typowych dla innych SSD. Po prostu można używać.

  TESTY, TESTY...

Na początek mam wynik syntetyka, w tym porównanie do działającej od jakiegoś czasu w moim komputerze macierzy RAID-0 złożonej z dwóch dysków Samsung F3 EcoGreen. Ponieważ trzymam się wytycznych firmy odnośnie zachowania żywotności napędu, nie będę robił kolejnych, bo zeszłoby mi z tym kolejny miesiąc. Dwa miesiące czekania wystarczą ;-)

Jako platforma testowa posłużył mi taki zestaw:

* ku mojemu rozczarowaniu nie udało mi się podłączyć napędu poprawnie - a więc z wykryciem przez system - do drugiego kontrolera JMicron JMB363, który obsługuje 2 wyjścia eSATA z tyłu, a który wspiera AHCI

reszta myślę jest nieistotna ;-) Jednak istotnym jest podkreślenie w tym miejscu, że bardzo żałuję, iż nie mogłem przeprowadzić wszystkich interesujących testów syntetycznych na czas. Nie chcę bowiem zużywać swego nabytku za bardzo - zgodnie zresztą ze wskazówkami producenta - aby służył mi on jak najdłużej. Wszystkich z góry za to przepraszam, siebie też ;-)

Jako pierwszy zawodnik do porównania stanął twardziel, a raczej ich dwójka połączona w RAID-0:

Po tym mocnym wstępie z pewną dozą nieśmiałości "sprawdził się" SSD:

Widać tu wyraźnie, że pewnym ograniczeniem jest zastosowany kontroler, który nie daje urządzeniu rozwinąć pełni skrzydeł. Ze znalezionych porównań wynika, że na intelowym ICH (wspierającym AHCI) jest szybciej:

www.xtremesystems.org/forums/showthread.php

Mimo to zauważyć różnicę można już teraz - w odczycie próbek 4KB macierz zostaje daleko w tyle, i do tego też sprowadza się porównanie zwykłego dysku z SSD, czyli do znakomitej wydajności podczas odczytu wielu plików (na co składa się kilka parametrów), gdzie kontroler ma mniejsze znaczenie, bo tak samo ogranicza jedno, jak i drugie:

Na załączonym poniżej filmiku zobaczycie, jak windowsowy explorer pokazuje zawartość okienka z podglądami obrazków, co jest wspaniałym przykładem obrazującym m.in. wyniki tych syntetyków (a także czas dostępu, IOPSy - których nie mierzyłem z wiadomych względów):

Uprzedzając pytanie niezbyt wierzących w moją wiedzę testera: TAK, w katalogach były tylko zdjęcia, BEZ pliku thumbs.db, a testy przeprowadziłem BEZ uprzedniego odczytywania katalogu - ledwo co po skopiowaniu plików.

Postanowiłem też przeprowadzić testy w formie operacji, jakie standardowy Kowalski przeprowadza u siebie w praktyce, a to dla zobrazowania, jak taki napęd będzie się sprawował w praniu. Żaden syntetyk tego bowiem nie uwypukli tak dobrze, jak test praktyczny. Pierwszym takim testem było przeskanowanie programem antywirusowym dwóch partycji systemowych o podobnej zajętości. Tak się bowiem składa, że pozostała mi partycja systemowa na macierzy RAID, na której mniej więcej jest zainstalowane to samo, co na SSD. Jako pierwsze do sprawdzenia wybrały się dyski, tuż za nimi - SSD:

Widać tu znaczną przewagę SSD, który do przeskanowania o niemal jedną trzecią plików więcej potrzebował ponad połowę czasu mniej.

W średnim przeliczeniu ilości plików na sekundę, jakie avira obrabia podczas skanowania, wynik jest ponad trzykrotnie wyższy ! Zresztą skanowanie avira stało się teraz dla mnie całkowicie przejrzyste, bo wreszcie zauważyłem ruch paska postępu, dotychczas na twardym wlekło się to, jak krew z nosa.

Drugim testem było wykonanie obrazu partycji systemowej przy pomocy programu Norton Ghost. Obie partycje miały podobną zajętość (17.2 GB), w obu testach ustawiłem taki sam stopień kompresji, weryfikację końcową i podział na jednogigowe wolumeny.

Pomimo, że sam zapis dokonywany był na macierzy (co rzutowało na nieco niższy wynik testu SSD), to i tak końcowy wynik był równie wysoki - SSD wykonał pracę w 1/3 tego, co potrzebowały zwykłe dyski. Oszczędność czasu widoczna jest tu także gołym okiem.

Trzecim testem - moim ulubionym - było kopiowanie plików i dołączanie kolejnych procesów kopiowania w trakcie trwania poprzedniego.

W standardowych dyskach drugi narzut skutkuje dużym obniżeniem transferu, a przy trzecim praktycznie zaczyna się wszystko wlec. Obejrzyjcie zresztą sami pamiętając jednocześnie o parametrach zapisu sekwencyjnego obu urządzeń (Transfer #1 na filmie dotyczy długich plików AVI):

Czwartym testem była konwersja pliku video do innego formatu - tutaj także widać oszczędność czasu, pomimo niższej prędkości zapisu sekwencyjnego dla SSD w porównaniu do macierzy RAID typowych twardzieli.

Widać, że zyskałem tyle czasu, ile zyskałbym wymieniając procesor na wydajniejszy, wraz z platformą - z porównań kodowania DivX na anandtechu wynika, że byłoby to gdzieś pomiędzy i7 920, a i7 860, tudzież w okolicach Phenoma II x6 1090T.

www.anandtech.com/bench/Product/50

Testu szóstego nie będzie - bo czasy instalacji Windowsa można znaleźć w co drugiej recenzji SSD. Ja skupiłem się na praktycznych zastosowaniach, jak taki napęd będzie sprawował się "w praniu", czyli podczas wykonywania codziennych czynności na komputerze.. a ilu z was co dzień instaluje Windę ? :) Co do włączania - tak, macie rację - każdy, lub prawie każdy  - musi włączać i wyłączać system codziennie, więc tutaj macie wynik testu piątego - czyli bootowanie systemu.

Gwoli ścisłości dodam, że nie jest to test mający na uwadze pobić jakieś rekordy, a więc nie jest to ani czysta instalacja Windows, ani lista programów startowych nie jest specjalnie odchudzona - jest to zwyczajny, standardowo załadowany różnym stuffem system gotowy do pracy - jak u każdego z was w domu (a właściwie dwa prawie bliźniaczo podobne systemy), na którym dokonuje się akurat pomiaru porównującego z HDD. I o to chyba właśnie chodzi. Na osłodę macie filmik porównujący bootowanie mojego komputera z SSD oraz macierzy RAID-0 (słaba jakość, bo nagrywałem prawie nocą):

  PODSUMOWANIE

Subiektywnie patrząc średnia instalacja programów trwa szybciej, głównie dzięki "tempom" umieszczonym na SSD, a także dzięki niesamowitemu czasowi dostępu, który w przypadku małych plików masakruje każdy dysk talerzowy. Przeglądanie w okienku eksploratora podglądów obrazków jest natychmiastowe - co już obejrzeliście na filmiku, zamiast czytać czcze gadanie bez pokrycia w faktach. Otwieranie programów także jest szybsze, choć w np. Firefoksie trzeba zadbać o to, by przeglądarka korzystała z RAMu, a nie cache'u na dysku. No i najważniejsza sprawa - SSD jest bezgłośny, nic nie bzyczy w obudowie (wibracje), nie chrobota (głowica przy odczycie) - błogi spokój w tej przynajmniej dziedzinie daje się od razu zauważyć.

Oczywiście Agility SSD ma też i swoje minusy - od tak oczywistych, jak nieco wysoka cena za gigabajt i mała (stosunkowo) pojemność zacznę, a na prędkości zapisu sekwencyjnego skończę. Nie zrobiłem nigdzie "gołego" testu tego ostatniego parametru, ale to da się odczuć przy kopiowaniu długich plików w jednym procesie - bo w kilku procesach sytuacja wygląda już diametralnie inaczej, co widzieliście na kolejnym filmiku. Jednak cecha ta daje się odczuć tak rzadko, że uznałbym ją za mało istotną. W 2 miesiące zużycie napędu zostało zmierzone programem CrystalDiskInfo:

i jeśliby polegać na procentowym zużyciu określanym przez parametr Remaining Drive Life, to czeka mnie jeszcze około 47,5 miesiąca podobnej pracy (niecałe 4 lata), przy czym napęd taki najwięcej zużywa się podczas zapisu, a ja testowanie i 75% zapisu mam już za sobą - co wydłuża czas korzystania z niego o kolejne (miejmy nadzieję) lata. Zresztą, do wyliczania pozostałego czasu życia, jak również kontrolowania ilości zapisanych danych, służy świetny programik - SSDLife (najlepiej kupić wersję PRO):

Od dzisiaj więc, biorąc nawet pod uwagę pojawienie się napędów o dwie serie naprzód, z pełną odpowiedzialnością rekomenduję użytkownikom zakup napędu SSD o co najmniej takich parametrach, jak opisywany Agility 60 GB, do swojego komputera. Oprócz standardowego dysku o dużej pojemności, który służy za magazyn danych oczywiście, bo póki co w dobrej cenie nie ma na rynku SSD o pojemnościach 240GB+. Takie czasy nadejdą - jak niektórzy pewnie już wiedzą - z momentem upowszechnienia się rozmiaru 3.5" w napędach SSD, albo rezygnacji z wielkości 3.5" na rzecz 2.5".

Minusy:

nadal nieco wysoka cena w przeliczeniu na gigabajt,

nieco mała pojemność, jak na samodzielny napęd,

niska prędkość zapisu sekwencyjnego w stosunku do macierzy RAID-0 dysków talerzowych,

konieczność zostawiania komputera w stanie bezczynności co jakiś czas dla "garbage collection".

Plusy:

wydajny, po przesiadce z dysku talerzowego jest "łał" ;-)

akceptowalna prędkość odczytu sekwencyjnego w stosunku do macierzy RAID-0,

pracuje dobrze na kontrolerach bez wsparcia AHCI,

funkcja TRIM zaszyta w firmware nie wymaga dodatkowego oprogramowania,

bezgłośny,

akceptowalna cena na wyprzedażach.

Moja ocena: 4,75 w skali 5.