Procesory - najciekawsze wydarzenia 2015 roku

Rok 2015 dla procesorów z pewnością był zarówno emocjonujący, jak i zaskakujący. Intel zaprezentował aż dwie generacje procesorów w krótkim odstępie czasu, natomiast firma AMD zadowoliła się jedynie odświeżeniem swoich desktopowych APU, kilku modeli FX i zaprezentowała nowe mobilne APU Carrizo. 

Problemy z produkcją krzemowych układów w coraz niższym procesie technologicznym dają o sobie znać. Intel załamuje strategię Tick-Tock i  informuje, że 10-nanometrowe procesory pojawią się dopiero w 2017 roku. A może po prostu uznaje, że nie ma co się spieszyć? Ale… po kolei.

Przegląd wydarzeń zaczynamy od procesorów biurkowych (desktop) Intela:

Intel Broadwell 5-ta generacja Core

To z pewnością jedna z bardziej innowacyjnych rodzin procesorów Intela. Na dodatek jest tym bardziej atrakcyjna, że pasuje do płyt z podstawką LGA 1150 (procesory Haswell). Po prawdzie są to tylko płyty z chipsetem Z97 i H97 (wymagana aktualizacja UEFI BIOS), ale dobre i to. 

Przejście na proces technologiczny 14-nm i obniżenie TDP to jeszcze nic. Intel decyduje na wbudowanie w nie bardzo wydajnej zintegrowanej grafiki Iris Pro 6200 oraz wykorzystanie pamięci podręcznej czwartego poziomu (L4 / eDRAM). Okazuje się, że L4 daje solidnego kopa zwłaszcza w przypadku gier i to również przy wykorzystaniu zewnętrznej karty graficznej (chociaż nie w 100% przypadków). Pamięć jest jednak droga w produkcji – ceny procesorów są wyższe od poprzedników, a na dodatek pojawiają się tylko dwa (2!) modele biurkowe, a mowa tu o topowych modelach Core i5 5675C i Core i7 5775C. 

Ledwie procesory Broadwell pojawiają się na rynku, gdy tuż za nimi debiutuje...

Intel Skylake 6-ta generacja Core

Szósta generacja oznacza zmianę podstawki, a więc procesorów Skylake nie zainstalujemy na starszych płytach. Z nowości pojawia się między innymi obsługa pamięci RAM DDR4. Skylake posiadają również kontroler DDR3L, jednak producenci płyt zdecydowanie preferują nowsze rozwiązanie.

Intel rezygnuje zarówno z wydajnej grafiki Iris (na rzecz HD 530 nieco wydajniejszej od HD 4600 z Haswell), jak i drogiej pamięci L4.  Tym niemniej poprawiona sprawność jest doskonale widoczna, choćby w zastosowaniach z użyciem QuickSync (sprzętowy koder/dekoder wideo). Wydajność samych rdzeni procesora oczywiście rośnie.  Intel powraca też do efektywnego podkręcania za pomocą magistrali, ale uwaga – tylko w procesorach K, czyli z odblokowanym mnożnikiem. Ceny Skylake są więc niższe niż Broadwell, ale szalejący kurs dolara niespecjalnie zachęca do kupna. 

Segment wysoki (Intel)

Brak nowości w segmencie wysokim (podstawka LGA 2011-3). Procesory Broadwell-E (zgodne z poprzednim chipsetem X99 i podstawką), zadebiutują dopiero w 2016. Wiemy już, że topowy model będzie wyposażony w 10 rdzeni / 20 wątków.

Procesory mobilne Intela

Pierwsze modele mobilnych procesorów opartych na architekturze Broadwell (piąta generacja) pojawiają się już w 2014 roku (Core M), ale dopiero na początku 2015 Intel prezentuje pierwsze modele Celeron, Pentium oraz Core. Mniejszy pobór energii i zwiększona moc obliczeniowa robią wrażenie, ale Intel nie zaniedbuje również rozwoju innych technologii (Wi-Di, Real Sense czy Voice Assistant).

We wrześniu debiutują procesory Skylake (szósta generacja) dla laptopów i tabletów. W odróżnieniu od segmentu desktop, w przypadku konstrukcji wbudowanych można liczyć na zintegrowane układy graficzne wydajniejsze niż HD 530. Szósta generacja wprowadza też kolejne techniczne nowinki jak Intel Speed Shift Technology czy Intel Software Guard Extensions.

Modele Atom przechodzą rebranding – nowe nazewnictwo ma ułatwić klientowi identyfikację wydajniejszych jednostek (Atom x3, x5 i x7).

Tymczasem u konkurencji - procesory biurkowe (desktop) AMD:

AMD APU Godavari

AMD odświeża swoje APU Kaveri, prezentując rodzinę Godavari (AMD A10-7xxx). Zmiany? Kosmetyczne. Producent zadowala się podbiciem zegarów CPU i GPU – ale, co należy docenić – przy niezwiększonym TDP. Okazuje się, że to wystarcza, by zachować tytuł najwydajniejszej zintegrowanej grafiki w segmencie desktop (procesorów montowanych w podstawce). Oczywiście pod warunkiem zastosowania szybkiej pamięci RAM, bowiem zintegrowane grafiki AMD świetnie je wykorzystują.  Model A8-7670K z wbudowaną grafiką Radeon R7 to obecnie zacny wybór jako budżetowej platformy do gier.

Intel nie podejmuje walki na zintegrowane grafiki w zbliżonym segmencie cenowym – najwydajniejsze modele grafik montuje jedynie w droższych modelach Core.

AMD FX

Tu z kolei nie działo się wiele. Otrzymujemy kilka odświeżonych modeli (np. FX 6330), ale finalnie modele Excavator lądują tylko w segmencie mobilnym. AMD skupia się na nowej mikroarchitekturze Zen, która ponoć ma pozwolić na ponowną walkę z Intelem. Niestety datę ich premiery określa się dopiero na koniec 2016 roku.

Procesory mobilne AMD

Pojawiają się nowe procesory SoC AMD Carrizo (rdzenie Excavator - ostatnia generacja oparta na mikroarchitekturze Bulldozer). Wykonane są w litografii 28-nm, o TDP 15-25W i wyposażone w mocne zintegrowane grafiki (do 512 procesorów strumieniowych). Pojawia się sprzętowe dekodowanie HEVC, ale obsługa VP9 jest hybrydowa. Problemem AMD nie jest jednak jakość nowego produktu, ale dominacja produktów Intela w segmencie mobilnym. 

Co nowego w 2016?

Na co czekamy w 2016 roku? Z pewnością na procesory AMD Zen (wykonane prawdopodobnie w litografii 14-nm), które mogą pozwolić „Czerwonym” na ponowne włączenie się walki. Wypadałoby też wprowadzić na rynek nową generację APU (z obsługą DDR4 lub pamięcią HBM?).

Super procesory Intel Broadwell-E pozwolą jeszcze bardziej zwiększyć i tak już imponującą wydajność w segmencie dla profesjonalistów. Sprzedaż procesorów z pewnością nie przyprawia zarządu Intela o bezsenność. Pomimo dziwnych posunięć z biurkowymi modelami 5-tej generacji, która została potraktowana po macoszemu (tylko dwa modele), supremacja Intela na rynku procesorów wciąż się powiększa i nic nie wskazuje na to, że miałoby się to zmienić.

• Zobacz Podsumowanie 2015 roku w innych tematykach
• Zapraszamy do Głosowania na Produkt Roku 2015