Takie małe, a tak imponujące – testujemy zestaw mesh ASUS ZenWiFi XD5

ASUS obecnie bardzo poważnie traktuje segment sieci strukturalnych – dopiero co mieliśmy okazję przekonać się o tym w jego siedzibie na Tajwanie (oraz podczas Computex 2023), kiedy to poza całą nową rodziną ASUS ExpertWiFi pokazano również pierwszy komercyjny router Wi-Fi 7. Nic zatem dziwnego, że postanowiliśmy w końcu sami się przekonać, co obecnie oferuje ich sprzęt i czy nadal zasługuje na wysoką lokatę w naszych zestawieniach najlepszych zestawów Wi-Fi mesh lub ogólnie najlepszych routerów dla domowych użytkowników. Nasz wybór padł na bardzo świeżą propozycję – zestaw ASUS ZenWiFi XD5 i serdecznie zapraszamy do jego recenzji.

Już solidny karton zwiastuje, że w rękach trzymamy produkt klasy premium.

ASUS ZenWiFi XD5 charakteryzuje mały rozmiar, ale również bardzo wysoka jakość wykonania

W opakowaniu produktu znajdziemy oczywiście dwa routery (lub trzy, jeżeli wybierzemy 3-pack) wraz z ich zasilaczami, które w naszym przypadku miały wymienne końcówki. Działa to całkiem sprawnie (na klik wpinamy odpowiadający nam wtyk), choć oczywiście router to nie jest sprzęt, który bierze się ze sobą w podróże – zabieg ten pozwala jednakowe opakowanie sprzedawać na kilku rynkach. Przewody zasilające mają długość 1,5 m, zatem nieco ponad normę, co ułatwi ich ulokowanie na odpowiedniej wysokości. Co jeszcze ciekawsze, zasilacze są o mocy 18 W każdy, zatem ze znacznym zapasem. W opakowaniu odnajdziemy również zestaw instrukcji, śruby i kołki do montażu na ścianie/suficie oraz jeden, wyjątkowo długi (2 m) przewód sieciowy z wtykami RJ45.

Białe zasilacze i biały przewód sieciowy dobrze pasują do również białych routerów.

Same urządzenia są wyjątkowo zgrabne – każde waży około 310 g i kształtem przypomina sześcian (lub bardziej potocznie „kostkę”). Jego faktyczne wymiary to 9 x 9 x 8,5 cm, gdzie ten jeden mniejszy wymiar to wysokość. Nie mamy tu również kątów ostrych na bocznych ścianach – narożniki są zaokrąglone, co optycznie jeszcze dodatkowo pomniejsza i tak przecież malutki sprzęt. Na frontowej ściance umieszczono złote logo ASUS, a z tyłu podstawa (kilka milimetrów mniejsza od reszty obudowy) posiada przepust na przewody.

Białe boki zostały pomalowane na matową biel, dzięki czemu nie zostawiamy na nich odcisków palców.

Na szczycie obudowy umieszczono ozdobny element, który skrywa otwory wentylacyjne – router nie posiada aktywnego chłodzenia, zatem ciepło grawitacyjnie opuszcza urządzenie właśnie przez otwór na szczycie. Ozdobność tego fragmentu obudowy polega na wykonaniu go z bardziej połyskującego plastiku, który dodatkowo zdobią wzory kręgów rozchodzących się z centrum ku krawędziom. Trochę się obawiamy o kurz zbierający się w tej szczelinie, ale w sumie raz w roku można do routera podejść z patyczkiem kosmetycznym ;)

Zdobienie jest tak delikatne, że trudno je złapać na zdjęciu – ale jak przypatrzycie się prawej stronie, to powinniście je dostrzec.

Od spodu routera dzieje się znacznie więcej – mamy tu przede wszystkim dwa złącza RJ45 – jedno tylko LAN i drugie LAN/WAN, zatem bardziej uniwersalne. Oba złącza są w standardzie Gigabit Ethernet, co w tej klasie sprzętu jest nadal optymalnym wyborem – niemniej, skoro tych portów i tak mamy aż tak mało, to nie obrazilibyśmy się, gdyby były chociaż nieco szybsze. Poza nimi są tu jeszcze przyciski – jeden od szybkiego przyłączania urządzeń bezprzewodowych (WPS) i drugi do restartowania/resetowania routera. Ostatecznie tutaj również wpinamy przewód z zasilaniem.

Cztery gumowe nóżki stabilnie trzymają nawet tak lekki router na podłożu.

Jeżeli router bardziej pasuje nam podwiesić na ścianie lub suficie, to ASUS ZenWiFi XD5 jak najbardziej jest na to gotowy (o czym w sumie świadczą wspomniane już śruby i kołki dołączane w zestawie). Niestety nie jest to sprzęt z opcją zasilania PoE, zatem kontakt z prądem i tak będzie trzeba mieć w zasięgu miejsca montażu. Ostatnie, co widzimy pod spodem routera, to dioda sygnalizująca status działania sprzętu. Może świecić się na różne kolory oraz w razie potrzeby pulsować. Oczywiście, aby dowiedzieć się, jakim kolorem się świeci, nie potrzeba podnosić routera – na froncie, zaraz pod logo ASUS, cokół obudowy jest częściowo prześwitujący i ładnie rozprasza światło diody.

Diody wyłączyć się nie da – na szczęście jest bardzo dyskretna, zatem nie powinna przeszkadzać nawet w całkowitej ciemności.

ASUS ZenWiFi możemy sterować przez wyśmienitą aplikację mobilną

Zaraz po pierwszym podłączeniu zasilania do jednego z routerów sprzęt jest gotowy do konfiguracji. Tę najlepiej wykonać przez telefon, korzystając z aplikacji ASUS Router (dostępnej na urządzeniach z iOS i Android). Pierwsza konfiguracja jest bajecznie prosta – łączymy się z domyślną siecią i przechodzimy kilkuetapowy proces, podczas którego możemy doprecyzować parametry łącza (jeżeli nie jest ono oparte o automatyczny DHCP), nadajemy nazwę naszej sieci Wi-Fi oraz ustalamy jej hasło, a na koniec jeszcze tworzymy konto administratora lokalnego. Na tym etapie warto do prądu podłączyć drugie urządzenie, aby od razu nawiązało łączność z główną jednostką (nie trzeba ich łączyć przewodowo – to główna zaleta Wi-Fi mesh).

Główny ekran aplikacji daje nam podgląd na ogólny ruch w sieci lokalnej, a także na status łączności z węzłami bezprzewodowymi.

Po zalogowaniu się do aplikacji na świeżo utworzone konto administratora mamy dostęp do całej masy ustawień – widok stanowczo niecodzienny w przypadku aplikacji mobilnych, ale jednocześnie bardzo pożądany. Możemy z jej poziomu np. aktywować połączenie z VPN albo zarządzać harmonogramem kontroli rodzicielskiej – ta jest tutaj nawet bardziej rozbudowana niż w panelu przeglądarki internetowej! Aplikacja pozwala przypisywać urządzenia w sieci lokalnej do danego użytkownika, a użytkownika z kolei przypisać możemy do jednej z czterech grup wiekowych. Każda z grup ma predefiniowane zestawy ograniczeń, ale naturalnie możemy sami też je edytować.

Internet to dziś niebezpieczne miejsce – dobrze jest ograniczać dostęp do jego najciemniejszych zakamarków, takich jak spidersweb.pl

Ciekawą funkcją jest ASUS AiProtection – to panel, który nie tylko informuje nas, w jaki sposób możemy poprawić bezpieczeństwo naszej sieci, ale również może aktywnie czuwać nad jej bezpieczeństwem i blokować potencjalnie niebezpieczne strony. To ostatnie jest szczególnie istotne dla urządzeń, które nawet nie mają możliwości korzystania z własnej ochrony, a też są narażone na ataki (np. przeglądarka w telewizorze albo urządzenia IoT).

Bezpieczeństwa nigdy za wiele, choć oczywiście nakazu stosowania się do tych poleceń nie ma.

Nie wszystko jednak można załatwić przez aplikację. Dlatego też ASUS nadal udostępnia porządny panel przez przeglądarkę – i chwała im za to, jako że wielu innych producentów od takiego rozwiązania odchodzi, zwyczajnie odbierając użytkownikowi kontrolę nad sprzętem. Sam panel jest niemal w całości po polsku (kilka opisów nowszych funkcji jeszcze nie zostało przetłumaczonych) i zasadniczo jest dosyć intuicyjny w obsłudze, przynajmniej jeżeli mamy chociaż podstawowe pojęcie o sieciach.

W interfejsie przeglądarkowym otrzymamy jeszcze więcej informacji niż w aplikacji.

Tutaj również można zarządzać funkcjami, takimi jak QoS czy kontrola rodzicielska (choć co ciekawe, w tym przypadku nie można zarządzać profilami użytkowników, na co pozwala aplikacja). W tym miejscu trzeba też zaznaczyć, że QoS, czyli funkcja priorytetyzacji ruchu w sieci, jest w przypadku ASUS ZenWiFi XD5 bardzo okrojona względem modeli gamingowych – wszystko musimy tu pozostawić w rękach automatu i określić możemy tylko prędkość naszego Internetu (albo możemy ją poznać, wykonując speedtest Internetu wbudowany w panel ASUS WRT).

W przeglądarce, w ramach kontroli rodzicielskiej, możemy tylko ograniczać czas dostępu do sieci poszczególnym urządzeniom.

Ostatecznie najważniejsze jednak, że mamy tutaj bardziej rozbudowany dostęp do ustawień – zwłaszcza Wi-Fi oraz VPN (w aplikacji możemy tylko przełączać wcześniej ustawione profile). Interfejsy sterowania routerami ASUS ZenWiFi ogólnie oceniamy bardzo dobrze, a do tego warto dodać, że jest to obecnie jeden z najstabilniejszych systemów w domowych routerach (o ile nie faktycznie najstabilniejszy).

Tak zaawansowanych ustawień konkurencyjne rozwiązania mogą tylko zazdrościć.

Specyfikacja routera ASUS ZenWiFi XD5

Jak testowaliśmy zestaw ASUS ZenWiFi XD5?

Testy przeprowadziliśmy jak zwykle w domu jednorodzinnym z dwoma kondygnacjami o łącznej powierzchni około 220 m2. Zasięg i przepustowość w różnych punktach pomiarowych mierzyliśmy z pomocą wyjątkowo udanego (służy nam dzielnie w tym celu od ponad 2 lat) ultrabooka HP Spectre X360 14, wyposażonego w układ Wi-Fi 6 (Intel AX201). Tutaj mała uwaga – zmieniła się lokalizacja routera względem poprzednio prowadzonych testów, zatem tych wyników nie można porównywać z wcześniejszymi testami na naszym portalu. Testy przepustowości i dla mniejszych plików wykonywaliśmy już z poziomu PC, wyposażonego w układ AX210E (Wi-Fi 6E). Do mierzenia przepustowości łącza posłużyła inna lokalizacja, w której dostarczany jest Internet symetryczny 1 Gbps. Pomiar zużywanej przez router energii odbył się z pomocą zwyczajnego watomierza, w który wpięliśmy zasilacz.

Router główny oznaczono na mapce na pomarańczowo (parter), podczas gdy drugi węzeł (piętro) oznaczony został na niebiesko.

Pomiar szybkości interfejsu przewodowego[Mbps]

WAN Download	948
WAN Upload	939
LAN->LAN	917

W zasadzie niczego innego się nie spodziewaliśmy – dla tak nowoczesnego routera nawet najszybsze łącze z Internetem nie stanowi wyzwania. Oczywiście tutaj ponownie można by ponarzekać, że to już powinien być interfejs 2,5 Gbps, aby zabezpieczyć nabywców na przyszłość, ale bądźmy szczerzy – czy faktycznie w domu potrzebny jest aż tak szybki Internet?

Pomiary wydajności sieci bezprzewodowej w ASUS ZenWiFi XD5

Zasięg obu zakresów Wi-Fi ASUS ZenWiFi XD5
[dBm], więcej = lepiej,
odczyt z najbliższego węzła (automatyczny wybór)

Lokalizacja testowa nr 1	-68 -65 -67 -65
Lokalizacja testowa nr 2	-52 -52 -49 -49
Lokalizacja testowa nr 3	-49 -49 -47 -47
Lokalizacja testowa nr 4	-51 -51 -49 -49
Lokalizacja testowa nr 5	-72 -51 -71 -52
Lokalizacja testowa nr 6	-76 -41 -80 -43
Lokalizacja testowa nr 7	-90 -54 -85 -53
Legenda:	ZenWiFi XD5 - 5 GHz 2x ZenWiFi XD5 - 5 GHz ZenWiFi XD5 - 2,4 GHz 2x ZenWiFi XD5 - 2,4 GHz

Na powyższych wykresach nanieśliśmy w niektórych lokalizacjach po dwa wyniki – ten gorszy dotyczy zawsze sytuacji, w której router ASUSa pracowałby samodzielnie (bez pomocy drugiego węzła), co dobrze oddaje sytuacja, z jaką taki dom zmagałby się w przypadku zwyczajnego routera, jaki zwykle otrzymujemy od dostawcy przyłącza internetowego. Jak widać, mimo iż dom do największych nie należy, to już na piętrze pojawiają się problemy z zasięgiem, co, jak dobrze się domyślacie, wpływa na przepustowość.

Przepustowość zakresu Wi-Fi 2,4 GHz ASUS ZenWiFi XD5
[Mbps], więcej=lepiej
Węzły połączone przewodowo, odczyt z najbliższego węzła (automatyczny wybór)

Lokalizacja testowa nr 1	147,2 103,2 147,2 103,2
Lokalizacja testowa nr 2	160,0 107,2 160,0 107,2
Lokalizacja testowa nr 3	164,8 114,4 164,8 114,4
Lokalizacja testowa nr 4	107,2 101,6 107,2 101,6
Lokalizacja testowa nr 5	43,2 56,0 155,2 112,0
Lokalizacja testowa nr 6	53,6 46,4 168,0 115,2
Lokalizacja testowa nr 7	46,4 62,4 152,0 105,6
Legenda:	ZenWiFi XD5 pobieranie  ZenWiFi XD5 wysyłanie 2x ZenWiFi XD5 pobieranie 2x ZenWiFi XD5 wysyłanie

Przepustowość zakresu Wi-Fi 5 GHz ASUS ZenWiFi XD5
[Mbps], więcej=lepiej
Węzły połączone przewodowo, odczyt z najbliższego węzła (automatyczny wybór)

Lokalizacja testowa nr 1	407,2 286,4 407,2 286,4
Lokalizacja testowa nr 2	704,0 532,0 704,0 532,0
Lokalizacja testowa nr 3	898,4 789,6 898,4 789,6
Lokalizacja testowa nr 4	883,2 744,0 883,2 744,0
Lokalizacja testowa nr 5	96,8 81,6 779,2 680,0
Lokalizacja testowa nr 6	68,8 62,4 888,8 792,0
Lokalizacja testowa nr 7	12,8 5,6 738,4 616,0
Legenda:	ZenWiFi XD5 pobieranie  ZenWiFi XD5 wysyłanie 2x ZenWiFi XD5 pobieranie 2x ZenWiFi XD5 wysyłanie

Okazuje się, że w przypadku pojedynczego routera przepustowość miejscami nie pozwoli nawet na oglądanie filmów 4K na YT (a po prawdzie to i z FHD może być różnie). W takiej sytuacji zestaw mesh, jak właśnie testowany tu ASUS ZenWiFi XD5, staje na wysokości zadania i dostarcza niemalże dla całego domu jednakową przepustowość. Tak przynajmniej sytuacja wygląda, gdy węzły połączymy ze sobą przewodowo, zabierając po jednym z dwóch portów LAN, jakim dysponują… A jak sytuacja będzie wyglądać, jeżeli skorzystamy z opcji połączenia węzłów bezprzewodowo (zatem bez potrzeby prowadzenia kabla pomiędzy punktami)?

Przepustowość zakresu Wi-Fi 2,4 GHz ASUS ZenWiFi XD5
[Mbps], więcej=lepiej
Węzły połączone bezprzewodowo, odczyt z najbliższego węzła (automatyczny wybór)

Lokalizacja testowa nr 1	147,2 103,2 147,2 103,2
Lokalizacja testowa nr 2	160,0 107,2 160,0 107,2
Lokalizacja testowa nr 3	164,8 114,4 164,8 114,4
Lokalizacja testowa nr 4	107,2 101,6 107,2 101,6
Lokalizacja testowa nr 5	43,2 56,0 177,6 121,6
Lokalizacja testowa nr 6	53,6 46,4 192,0 128,0
Lokalizacja testowa nr 7	46,4 62,4 155,2 101,6
Legenda:	ZenWiFi XD5 pobieranie  ZenWiFi XD5 wysyłanie 2x ZenWiFi XD5 pobieranie 2x ZenWiFi XD5 wysyłanie

Przepustowość zakresu Wi-Fi 5 GHz ASUS ZenWiFi XD5
[Mbps], więcej=lepiej
Węzły połączone bezprzewodowo, odczyt z najbliższego węzła (automatyczny wybór)

Lokalizacja testowa nr 1	407,2 286,4 407,2 286,4
Lokalizacja testowa nr 2	704,0 532,0 704,0 532,0
Lokalizacja testowa nr 3	898,4 789,6 898,4 789,6
Lokalizacja testowa nr 4	883,2 744,0 883,2 744,0
Lokalizacja testowa nr 5	96,8 81,6 265,6 232,8
Lokalizacja testowa nr 6	68,8 62,4 274,4 263,2
Lokalizacja testowa nr 7	12,8 5,6 260,8 208,8
Legenda:	ZenWiFi XD5 pobieranie  ZenWiFi XD5 wysyłanie 2x ZenWiFi XD5 pobieranie 2x ZenWiFi XD5 wysyłanie

Z jednej strony jest znacznie lepiej niż w przypadku samodzielnego routera - aż zaskakująco lepiej, biorąc pod uwagę, że normalne urządzenia nie były w stanie nawiązać z miejsca, w którym stoi drugi router, chociażby w połowie tak dobrego połączenia. Z drugiej zaś strony to jednak „tylko” jedna trzecia przepustowości, jaką oferuje połączenie przewodowe. Owszem – wystarczy z zapasem na wszystko, co zwykle wykonują domownicy, ale jeżeli marzyłoby się Wam w ten sposób (łącząc się z bezprzewodowym węzłem) masowo pobierać lub wysyłać pliki do sieci, to czeka Was lekki zawód. Tym w sumie większy, im dalej drugi węzeł oddalicie od węzła głównego.

Niepodważalną zaletą routerów ASUS ZenWiFi jest możliwość dołączenia ich do istniejącej już sieci AiMesh na posiadanym routerze ASUS

Pewną cegiełkę do tego obrazu sytuacji dokłada fakt, że ZenWiFi XD5 to zestaw dwuzakresowy, zatem węzły sieci komunikują się ze sobą korzystając z tego samego „radia”, co użytkownicy (oczywiście pod innym, ukrytym SSID, ale nadal fizycznie to ten sam układ i te same anteny). Jeżeli nie macie możliwości łączenia węzłów przewodowo, a zależy Wam na pełnej przepustowości w całym domu, to warto rozważyć dopłatę do modułu trzyzakresowego (np. ASUS ZenWiFi XT8 albo jego odpowiednik od innych producentów) – to zwykle dwukrotnie podnosi przepustowość pomiędzy węzłami, zatem w tym przypadku mielibyśmy już powyżej 500 Mbps na piętrze – dalej gorzej niż kabel, ale wystarczająco dobrze, aby zaspokoić niemal każde łącze z Internetem.

Test kopiowania mniejszych plików przez Wi-Fi
[Mbps], więcej=lepiej

Kopiowanie dużego pliku (MKV 20 GB)	914,4 898,4 840,0 400,8
Kopiowanie średnich plików (MP3 3-9 MB)	796,8 626,4 565,6 178,9
Kopiowanie małych plików (JPG 50-300 KB)	84,0 52,0 52,0 15,7
Kopiowanie bardzo małych plików (TXT 1-50 KB)	24,0 15,2 9,6 3,6
Legenda:	LAN -> LAN Wi-Fi -> LAN LAN -> Wi-Fi Wi-Fi -> Wi-Fi

Ostatni test dotyczący Wi-Fi mierzy wydajność routera w operowaniu na znacznie mniejszych plikach, z czym gorzej radzą sobie tańsze konstrukcje. ASUS w tej kwestii nie zawodzi – 4-rdzeniowy procesor z taktowaniem 1,7 GHz, wspierany przez 512 MB RAM, to już wystarczająca konfiguracja, aby obsłużyć jednocześnie nawet kilkunastu użytkowników. A przypominamy, że tutaj mamy dwa takie routery i każdy dysponuje taką wydajnością. To również pomaga utrzymać stabilne działanie sieci, nawet pod pełnym obciążeniem.

Routery są tak małe, że łatwo je schować – z drugiej strony są tak ładne, że aż chciałoby się je pozostawić na widoku.

Ile energii pobierają routery ASUS ZenWiFi XD5?

Węzeł główny pobiera jak zwykle nieco więcej energii od węzłów dodatkowych – w tym przypadku jest to jednak ledwie możliwa do zmierzenia różnica. Używając jednocześnie obu punktów z gniazdka pobieramy około 10 W, co jest wynikiem tylko nieco przewyższającym zapotrzebowanie na energię samodzielnych routerów o znacznie mniejszych możliwościach. Pod większym obciążeniem, np. przesyłając pliki pomiędzy komputerami z wykorzystaniem obu węzłów połączonych bezprzewodowo, pobór energii (sumaryczny dla obu routerów) nadal trzyma się poniżej 15 W. ZenWiFi XD5 można zatem uznać za routery przyjazne środowisku.

Niby dwa routery, ale prądu potrzebują podobną ilość, co jeden starszy router.

Czy ASUS ZenWiFi XD5 to router godny polecenia?

Podczas naszych testów utwierdziliśmy się ogólnie w przekonaniu, że ASUS robił i nadal robi solidne routery – sprzęt przez kilka tygodni testów nie sprawiał najmniejszych problemów ze stabilnością. Dodatkowo zapunktował w naszych oczach szybkością „zimnego startu”, czyli po chwilowym zaniku prądu w obiekcie – wystarczyło dosłownie kilkanaście sekund, aby odzyskać dostęp do sieci.

Nie macie piętrowego domu? Nic nie szkodzi – routery można kłaść jeden na drugim! ;)

ASUS ZenWiFi XD5 to sprzęt wykonany bardzo solidnie, oferujący wyjątkowo szeroki wachlarz opcji i rozbudowaną (choć nadal intuicyjną) konfigurację, nie tylko w interfejsie przeglądarkowym, ale również w aplikacji mobilnej. Wysoka przepustowość Wi-Fi 6 AX3000 oraz przewaga, jaką daje nad starszymi routerami w tym przypadku OFDAM, to jego kolejne istotne zalety. Podobnie jak kompaktowy rozmiar i atrakcyjny wygląd.

ASUS stanowczo wie, jak robić porządne routery, co zresztą potwierdza trzyletni okres gwarancji, jakiej udziela

Nie jest to jednak produkt idealny – tylko dwa złącza RJ45 i brak USB to z pewnością jego słabsze strony. Spodziewalibyśmy się również bardziej rozbudowanego systemu QoS – tutaj konkurencja jest w stanie zaoferować więcej kontroli. Ostatecznie jeszcze kwestia zasilania – to w sumie nawet nie wada, ale raczej nasze ciche marzenie – w tym segmencie miło byłoby mieć już opcję zasilania węzła przez kabel sieciowy (PoE).

Ktoś tu ASUSowi podłożył świnię!

Finalny werdykt jest bardzo dobry – 2-pack ASUS ZenWiFi XD5 można obecnie nabyć za 1000-1200 zł, co jest ceną bardzo dobrze dopasowaną do tego modelu – ostatecznie dostajemy dwa routery ze średniego segmentu, a te kosztują obecnie od 600 do 1000 zł. Jest to zatem dobry wybór dla każdego, kto poszukuje w tej cenie rozwiązania na problemy z zasięgiem Wi-Fi, a przy okazji zależy mu na wysokiej funkcjonalności i nietuzinkowym wyglądzie sprzętu.