AMD prezentuje procesory Ryzen 9000. Intel w tarapatach?

Zapowiedź nowych procesorów AMD właściwie była tylko kwestią czasu. Po modelach Ryzen 7000 i Ryzen 8000 przyszedł czas na kolejną generację - podczas targów Computex 2024 producent zaprezentował modele z serii Ryzen 9000 oraz płyty główne X870 i X870E. Teoretycznie mamy do czynienia ze sprzętem, który posłuży do budowy nowych komputerów dla graczy i twórców treści. Czego możemy się spodziewać? 

Procesory AMD Ryzen 9000 – co nowego? 

Modele Ryzen 9000 (Granite Ridge) bazują na architekturze Zen 5, która przynosi sporo usprawnień względem architektury Zen 4. Nowa generacja ma przynieść nawet 2-krotnie większą przepustowość instrukcji, przepustowość danych przy pamięciach podręcznych i wydajność w zastosowaniach bazujących na sztucznej inteligencji.

Wprowadzone zmiany przekładają się na realny wzrost wydajności. Producent zapowiada, że średnio możemy liczyć na 16% wzrostu współczynnika IPC (instrukcji wykonywanych w jednym cyklu zegara). 

Wiemy, że w pierwszej kolejności na rynku pojawią się cztery modele procesorów: Ryzen 9 9950X, Ryzen 9 9900X, Ryzen 7 9700X i Ryzen 5 9600X. Na premierę jednostek będziemy musieli poczekać do lipca. 

Wprawdzie producent nie ujawnił pełnej specyfikacji jednostek (nie znamy np. bazowych zegarów), jednak warto zwrócić uwagę na niższy współczynnik TDP względem poprzedników - taka zmiana jest widoczna we wszystkich modelach za wyjątkiem topowego 9950X (w tym przypadku współczynnik TDP nadal wynosi 170 W).

Nowe procesory będą kompatybilne z obecnymi płytami głównymi z podstawką AM5 (konieczna będzie tylko aktualizacja BIOS-u). To dobra informacja dla osób, które planują modernizację komputera z procesorem Ryzen 7000 lub Ryzen 8000.

Jeśli czekaliście na modele Ryzen 9000X3D (z pamięcią 3D V-Cache), niestety musicie obejść się smakiem. Producent jak na razie nie planuje takich modeli (można jednak zakładać, że pojawią się one w przyszłości).

Wydajność procesora AMD Ryzen 9 9950X 

Co prawda na szczegółowe testy procesorów będziemy musieli poczekać do premiery, jednak producent już teraz pochwalił się wynikami wewnętrznych testów. Model Ryzen 9 9950X (16C/32T) porównano do konkurencyjnego modelu Intel Core i9-14900K (24C/32T).

Nowy Ryzen ma być o 7-56% wydajniejszy w programach, przy czym największa różnica jest odczuwalna w wielowątkowych zastosowaniach wykorzystujących instrukcje AVX512. W przypadku gier różnica jest mniejsza – w zależności od tytułu możemy liczyć na 4-23% różnicy (testy przeprowadzono na karcie Radeon RX 7900 XTX). 

AMD chwali się też lepszymi możliwościami platformy pod kątem zastosowań AI. Warto zwrócić uwagę na możliwość wykorzystania magistrali PCI-Express 5.0 jednocześnie dla karty graficznej i dysku SSD (w przypadku konkurencyjnej platformy przepustowość jest podzielona), a także szybszą akcelerację dużych modeli językowych (LLM). 

Płyty główne AMD X870 i X870E 

Przy okazji zapowiedziano premierę płyt głównych z chipsetami X870 i X870E (czyli następców high-endowych modeli X670 i X670E). Producent jeszcze nie potwierdził czy planuje też tańsze konstrukcje B850 i B850E, ale przecieki sugerują pojawienie się takich modeli w późniejszym czasie.

Nowe płyty oferują wsparcie dla PCI-Express 5.0 w przypadku slotów PCI-Express i gniazd na dyski SSD NVMe, a do tego dysponują portami USB4 40 Gb/s. Dodatkowym atutem ma być obsługa szybszych pamięci DDR5 z profilami EXPO. 

Warto dodać, że producent potwierdził też wsparcie dla platformy AM5 przynajmniej do 2027 r. Można zatem przewidywać, że na nowe płyty pojawią się jeszcze dwie generacje procesorów. Dla niektórych może to być mocny argument za wyborem platformy AMD (szczególnie, że Intel już rezygnuje z płyt LGA1700 i przygotowuje się do wprowadzenia nowej paltformy).

AMD podbija stawkę 

Procesory Ryzen 9000 powinny zaoferować dużo lepszą wydajność (co szczególnie powinno być widoczne w zastosowaniach bazujących na sztucznej inteligencji), a przy okazji oferują lepszą funkcjonalność platformy. Pozostanie przy obecnej platformie AM5 może być też ważnym argumentem dla osób planujących modernizację komputera. 

Czy nowe modele powtórzą sukces poprzedników? Tego dowiemy się dopiero po sklepowej premierze, wycenie i testach. Warto jednak zauważyć, że to dopiero początek premier nowej serii i niektórzy zapewne będą wyczekiwać modeli Ryzen 9000X3D.